1-1– پیوند کلیه
پیوند به معنی جابهجا کردن سلولها، بافتها یا اندامهای انسانی از یک فرد اهداکننده به یک فرد گیرنده با هدف بازگرداندن عملکرد یا عملکردهایی به بدن است. به مجموع این سلولها، بافتها و اندامها، پیوند یا گرافت[1] گفته میشود، که انواع متفاوتی دارد. پیوند از یک فرد به خودش پیوند اتولوگ[2]، بین افرادی یکسان از نظر ژنتیکی پیوند همژن[3]، بین دو فرد از یک گونه پیوند آلوژن[4] و بین افرادی از گونههای متفاوت پیوند زنوژن[5] گفته میشود (Abbas et al, 2011).
استفاده از روش درمانی پیوند اعضا برای بیماریهای انسانی در نیمقرن گذشته افزایش قابل توجهی داشته است. از میان اندامها قلب، کلیه، کبد، ریه، پانکراس، روده و تیموس و از میان بافتها استخوان، تاندونها، قرنیه، پوست، دریچههای قلبی، اعصاب و عروق قابل پیوند زدن هستند. به ترتیب کلیه، کبد و قلب معمولترین اندامهای پیوندی در جهان به شمار میروند. در حال حاضر پیوند کلیه، قلب، ریه، کبد، پانکراس و مغز استخوان به طور وسیعی در ایران انجام میشود.
پیوند کلیه به عنوان یک استراتژی درمانی موثر برای بیماران مبتلا به مرحله نهایی بیماری کلیوی یا ESRD [6] شناخته میشود. ESRD یکی از مشکلات بهداشت عمومی در سراسر جهان است که شیوع و بروز آن در کشورهای توسعه یافته و در حال توسعه در حال افزایش است. در این بیماری میزان فیلتراسیون گلومرولی کلیه به کمتر از ml/min 15 میرسد ( Mousavi et al, 2014 ).
تا سال 1389 جمعیت بیماران دچار نارسایی کلیه در ایران 320 هزار نفر بودهاست که از این میان 49% از روش درمانی پیوند کلیه، 48% از روش دیالیز خونی و 3% از روش دیالیز صفاقی استفاده کردهاند (Aghighi et al, 2008). تا سال 1390، 31949 مورد پیوند کلیه در ایران
انجام گرفتهاست. ﻣﻴﺰان ﺑﻘﺎء ﻳﻚ ﺳﺎﻟﻪ ﭘﻴﻮﻧﺪ ﻛﻠﻴﻪ در اﻳﺮان نزدیک ﺑﻪ 7/94 درﺻﺪ ﮔـﺰارش ﺷـﺪهاﺳـﺖ (Almasi Hashiani et al, 2011). اولین پیوند کلیه در ایران در سال 1347 در بیمارستان نمازی شیراز توسط دکتر سنادیزاده انجام شد.
1-2- رد پیوند
اصلیترین علت عدم موفقیت در پیوند، پاسخ سیستم ایمنی فرد گیرنده در برابر بافت اهداشده است. چنانچه گیرنده آلوگرافت کلیه، دارای سیستم ایمنی کاملا سالمی باشد، عمل پیوند تقریبا در تمامی موارد منجر به نوعی از رد میشود. رد پیوند پرسهای با مکانیسمهای متفاوت است. آنتیبادیها، سیستم کمپلمان، سلولهای T و سایر انواع سلولی در رد پیوند دخیل هستند ( et al, 2011 Gavela Martínez). آلوآنتیژنها هر دو دسته پاسخهای ایمنی با واسطه سلولی و همورال را برمیانگیزند. با توجه به پیشینه رد پیوندهای کلیوی، الگوی هیستوپاتولوژیک رد پیوند را به سه دسته فوق حاد، حاد و مزمن طبقه بندی میکنند (Abbas et al, 2011).
[1] – Graft
[2] – Autologous graft
[3] – Syngeneic graft
[4] – Allogeneic graft
[5] – Xenogeneic graft
فرم در حال بارگذاری ...