به طورکلی امروزه علیرغم کوششهای فراوانی که برای اثربخشی مدارس انجام میپذیرد، همچنان ضعف مدارس در این زمینه مورد انتقاد جدی قرار دارد. از طرفی درس تربیتبدنی در نظام آموزش و پرورش جهان جایگاه مهم و پر اهمیت یافتهاست. توجه به درس تربیتبدنی در مدارس تا آنجا اهمیت دارد که مواد اول و دوم منشور یونسکو، تربیت بدنی و ورزش را حق بنیادی تمام کودکان و نوجوانان میداند و به منظور ایجاد تعادل و تقویت رابطه فعالیت جسمانی و دیگر اجزای آموزش و پرورش موسسات ملی هر کشور را برای بهبود و توسعه تربیت بدنی موظف میداند. اما همچنان که به صورت ضمنی اشاره شد در این زمینه به ویژه در زمینه ورزش و تربیتبدنی کمتر تحقیقی این عامل مهم را در رابطه با اثربخشی مدنظر قرار دادهاست. وجود این روند نمیتواند در دستیابی به یک درک جامع و کلی نسبت به پیشرفت تحصیلی دانش آموزان و عوامل موثر بر آن کمک کند و ارتباط فی مابین موارد ذکر شده فوق را با پیشرفت تحصیلی دانش آموزان به تصویر بکشد. بنابراین با بهره گیری از موراد فوق این تحقیق درصدد است که به سوالات زیر پاسخ دهد:
1- آیا بین محیط مدرسه و پیشرفت تحصیلی دانش آموزان رشته تربیت بدنی ارتباط وجود دارد؟
2- آیا محیط مدرسه قابلیت پیش بینی پیشرفت تحصیلی دانش آموزان رشته تربیت بدنی را دارد؟
3-1- اهمیت و ضرورت تحقیق
امروزه علمای تعلیم و تربیت به تربیتبدنی و ورزش به منزلۀ موثرترین ابزار تربیت مینگرند. سامارانش[1] رئیس اسبق کمیتۀ بین المللی المپیک معتقد است: تربیتبدنی شیوۀ موثر آموزش و پرورش انسانهاست(1999). پرورش یافتگان مکتب تربیتی تربیت بدنی انسانهایی ارزشمندند که فضیلتهای اخلاقی انسان سالم و اجتماعی در آنها شکوفا شدهاست. ویژگیهای اخلاقی صبر و شکیبایی، همت بلند، سخاوتمندی و فدارکاری، عدالتگرایی و انصاف، قانونگرایی و حرمتگذاری به حقوق دیگران، مسئولیتپذیری، اهتمام در انجام مسئولیتها، احترام به بزرگان و پیشکسوتان و همیاری و تعامل با دیگران، که همگی از مهارتهای میدانی و کاربردی زندگی اجتماعی امروز هستند، از طریق حضور در تکاپویهای تربیتبدنی و ورزش قابل حصولاند(حمیدی، 1390). به طوری که در چند دهۀ اخیر موضوع تربیتبدنی و ورزش مدرسهای در سطر اول اولویتهای برنامهای و تحقیقی بسیاری از کشورها و نهادهای بینالمللی قرار گرفته است(شعبانی، 1383). در واقع نقش ورزش در جهان امروزی انکار ناپذیر است در این میان آموزش و پرورش یکی از اصلیترین سازمانهایی است که میتواند به عنوان یک رکن و بنیاد در نظام تعلیم و تربیت عمل کند و تربیتبدنی و ورزش به عنوان یک وسیله تربیتی میتواند نقش ارزندهای در این نظام داشته
باشد(کاشف، 1390). از طرفی بررسی جوامع پیشرفته نشان میدهد که همۀ این کشورها از نظام آموزشی موثر و کارآمد برخوردار بودهاند. در واقع یکی از جلوههای آموزشی موفق میزان پیشرفت تحصیلی دانش آموزان آن نظام است. علاوه بر آن پیشرفت تحصیلی نیز برای یادگیرندگان از اهمیت خاصی برخوردار است(یوسفی و همکاران، 1388).
یکی از عوامل تأثیرگذار بر انگیزه پیشرفت تحصیلی، محیط و محرکهای بیرونی است. محیط کلاس نقش حیاتی و نیرومندی در عملکرد تحصیلی و روانشناختی و رفتاری دانش- آموزان به عهده دارد(Kuperminc و همکاران، 2001).
حال با توجه به اهمیت مباحث پیشرفت تحصیلی و اثری که محیط در این فرایند میتوان ایفا کند تحقیق حاضر برآن است تا رابطه محیط مدرسه را با پیشرفت تحصیلی دانش- آموزان تربیت بدنی از دیدگاه دبیران تربیت بدنی مورد بررسی قرار دهد. علاوه برآن شناخت ویژگیهای دانشآموزان، استفاده از نظرات دبیران تربیتبدنی و ورزش به مسئولان و برنامه- ریزان در مدارس کمک میکند تا براساس اصول علمی و برنامه ریزی درسی و نیازهای آنها، فعالیتها و تمرینهای اثربخش و متعاقب آن تقویت و افزایش ظرفیتهای اخلاقی، تربیتی، جسمانی، ذهنی، عقلی، مهارتی، عاطفی و اجتماعی را پیریزی کنند.
[1] Samanrash
از طرف دیگر ریشه و هستهی اصلی توسعهی فوتبال در درون باشگاهها شکل می گیرد و در واقع باشگاهها سازندهی اصلی بازیکنان برای خود، و حتی تیمهای ملی کشور خود هستند.روشن است که هرچه وضعیت باشگاهها در کشوری مطلوب تر و آن باشگاهها به معیارها یا استانداردهای حرفه ای نزدیکتر باشند، متعاقب آن مسابقات لیگ حرفهای نیز از سطح بالاتر و کیفیت برتری برخوردار خواهد شد (27). چون باشگاه های حرفه ای فوتبال، بنگاههای اقتصادی صنعت فوتبال به شمار می روند بنابراین توسعهی باشگاه های حرفهای نقش مهمی در توسعهی اقتصادی صنعت فوتبال ایفا میکند (11). همچنین فوتبال جدا از ساختار مدیریتی خود، از نیروی انسانی مهمی چون ورزشکاران، مربیان، تماشاچیان، طرفداران، داوران وغیره تشکیل شده است (38). از این رو برای بررسی وضعیت توسعهی فوتبال در هر کشوری می توان شاخصهای مرتبط با طرح آسیا ویژن، وضعیت باشگاهها و نیروی انسانی را در نظر گرفت.
ایران از جمله کشورهایی است که فوتبال، دل مشغولی بسیاری از مردم است و پیشرفت یا عدم پیشرفت در عرصهی فوتبال با غرور ملی، احساس رضایت، خشنودی و امیدواری آحاد مردم ارتباط نزدیکی دارد و رشد و توسعهی این رشته نیازمند حرکتی منسجم، همراه با برنامه ریزی دقیق و متناسب بر اساس نگرشها و رویکردهای رایج در فوتبال جهان است.شناخت رویکردها و نگرشهای حاکم بر توسعهی فوتبال، ما را در یافتن جهت و مسیر حرکت فوتبال کشور راهنمایی می کند و رویکرد مناسبی را برای توسعهی فوتبال کشور بر اساس اهداف حاکم بر ورزش و تربیت بدنی به ما نشان می دهد تا دستیابی به اهداف ورزش در جامعه واقع گرایانهتر شده و از شعارگراییها و هدفگذاریهای غیر واقعی که به تخریب ورزش، جامعه و نظام تربیتی ورزش منجر خواهد شد، اجتناب شود (59).
با توجه به اهمیت روز افزون ورزش فوتبال به عنوان پرطرفدارترین و محبوب ترین ورزش که از آن یک پدیدهی سیاسی، فرهنگی، اقتصادی و اجتماعی ساخته و جزء لاینفک زندگی بسیاری از افراد در سراسر جهان گشته، شناخت دلایل موفقیت یا عدم موفقیت آن در یک کشور و پیدا کردن راه حلهای مناسب برای رفع ضعفها و تقویت نقاط مثبت، دارای اهمیت بسیار زیادی است (19). استان گیلان به دلیل
داشتن دو تیم باشگاهی مطرح در سطح اول فوتبال کشور و با توجه به معرفی بازیکنان شاخص و بزرگ، دارای جایگاه خاصی در فوتبال ایران است.با توجه به این مساله، لزوم نگاه حرفه ای وتلاش برای ارتقاء شاخص های توسعه و تدوین استراتژی مناسب به منظور پیشرفت بیشتر این ورزش اجتناب ناپذیر است.
یکی از راههای شناخت وضعیت سازمانها، بررسی محیطی است، که عبارتست از نظارت، ارزیابی و نشر اطلاعات حاصله دربارهی محیط سازمانی میان افراد کلیدی و مؤثر سازمان؛ و ابزاری است برای جلوگیری از شوکهای راهبردی و تامین سلامتی بلند مدت سازمان.در چنین محیطی سازمانها با عوامل بیرونی مانند محیط سیاسی، اقتصادی، اجتماعی و تکنولوژیکی و عوامل درونی مانند مدیریت، بازاریابی و امور مالی سر و کار دارند.
از شیوههای متداول شناسایی این عوامل، استفاده از تحلیل SWOT است که معرف قوتها، ضعفها، فرصتها و تهدیدهای سازمان است.این روش امکان مقایسهی تنگناها، تهدیدها و جنبههای آسیب زننده به سازمان، فرصتها، تقاضاها و موقعیتهای محیط بیرونی را با ضعفها و قوتهای سازمان به وجود میآورد (29)
از این رو پژوهشگر در این پژوهش در صدد است به این سوالات پاسخ دهد که چه شاخصهایی را می توان برای توسعهی فوتبال در استان گیلان در نظر گرفت؟وضعیت توسعه یافتگی فوتبال در شهرهای استان گیلان تا چه اندازه است؟و در نهایت، آیا میتوان با استفاده از وضعیت توسعه یافتگی فوتبال استان، استراتژی خاصی را برای فوتبال گیلان طراحی کرد؟
3-1- ضرورت و اهمیت تحقیق
با توجه به مسائل بیان شده، می توان گفت که شناسایی شاخصهای توسعهی فوتبال در استان گیلان می تواند باعث پیشرفت هرچه بیشتر این رشتهی ورزشی در این استان شود.ارائهی گزارشی دقیق و کارشناسانه، از وضعیت شاخصهای توسعهی فوتبال در استان گیلان، می تواند به عنوان ابزاری مناسب برای برنامه ریزی هرچه بهتر این رشته در آینده، مورد استفاده قرار گیرد. این تحقیق سعی دارد با شناسایی این شاخص ها، راهنمایی برای مدیران این استان جهت تصمیم گیری های صحیح برای توسعهی فوتبال در استان گیلان باشد.
بنابراین برای تدوین برنامهی واقعی و عملیاتی فوتبال استان، باید ارزیابی دقیقی از وضعیت فوتبال گیلان داشته باشیم تا با آسیب شناسی و مشخص کردن قوتها، ضعفها، فرصتها و تهدیدها و تعیین موقعیت راهبردی فوتبال استان بتوانیم برای دست یابی به وضعیت مطلوب، برنامهی واقع گرایانه و عملی طراحی کنیم (59).
[1] Machado
[2] peiffer
طی دویدن، هنگامیکه پا با زمین تماس برقرار کرده و در مرحله اتکا قرار میگیرد، تحت تأثیر نیروی عکسالعمل زمین (GRF) میباشد. نیروی عکسالعمل زمین همواره ثابت نیست بهطوریکه افزایش سرعت دویدن و گام برداری، حداکثر نیروی عمودی زمین را حدود 2 تا 5 برابر وزن بدن افزایش میدهد. در ادبیات پژوهش کاهش مقدار نیروی عکسالعمل زمین یکی از اهداف اصلی تولیدکنندگان کفش بشمار میآید و جذب ضربات همیشه بهعنوان یک مشکل اساسی مطرح بود.(نیگ و همکاران، 2010). رویکردهای مختلفی در سنجش تأثیرات کفش بر نیروهای عکسالعمل زمین در بهبود عملکرد، موردتوجه پژوهشگران بوده که از آنها میتوان به وزن کفش (لوگان و همکاران، 2010؛ نیگ و همکاران 2010، ویگرنیگ و همکاران 2009)، سختی[10] (بیشوپ و همکاران 2006) ، جنس و ساختار کفش (بیشوپ و همکاران 2006، لوگان و همکاران 2010، شارما و همکاران 2010، ویگرنیک و همکاران 2009) و شکل هندسی[13] کفش (تاناگوچی و همکاران 2012) اشاره نمود. بررسیها نشان داده است که کفش میتواند با کاهش مقدار نیروهای وارده، احتمال بروز آسیب را در دویدن کاهش دهد (بیشوپ و همکاران 2006، اورت و همکاران 2011، لوگان و همکاران 2010، مگ گینس و همکاران 2005، موندرمن و همکاران 2007، نیگ و همکاران 2006، نیگ و همکاران 2010، نواچک و همکاران 1998، شارما و همکاران 2010، ویگرنیک و همکاران 2009، زیفچوک و همکاران 2005).
تنوع کفشهای مختلف در مراکز تجاری بهویژه کفشهای خارجی ضمن تحمیل هزینههای سنگین بر متقاضیان ممکن است کارایی لازم در امر پیشگیری از آسیب شکستگی ناشی از فشار را نیز به همراه نداشته باشد.دراینارتباط، ازجمله کفشهای موجود در بازار که دارای برند معتبری است و بهعنوان یک کفش ورزشی استاندارد و موفق در سطوح بینالمللی شناخته میشود و از اقبال عمومی بالایی برخوردار است کفش Adidas response cushion 20m میباشد. از انجاییکه کفش مذکور مجهز به فنّاوریهای adiprene و formotion برای جذب حداکثر ضربه در برخورد پاشنه با زمین است، که ویژگی Adiprene از طریق افزایش اثر بالشتکی و formotion هم بهوسیله نرم کردن برخورد پاشنه از طریق ایجاد حرکت مستقل برای پاشنه این امر را محقق میسازند. از سوی دیگر، ازجمله تولیدات داخلی با تأکید بر تولید ملی، کفش ورزشی نهرین است، که به نظر میرسد دارای پارامترهای یک کفش استاندارد برای دویدن میباشد. ازاینرو محقق درصدد است تا دو کفش آدیداس بهعنوان برند معتبر خارجی و کفش نهرین بهعنوان یک محصول ملی را ازنقطهنظر نیروهای وارده از زمین (نیروی عمودی عکسالعمل زمین[18]، سرعت بارگیری[19] ، نیروی خلفی عکسالعمل زمین[20] و سرعت بارگیری) که مرتبط با آسیب شکستگی ناشی از فشار در استخوان درشتنی[21] شناختهشدهاند را مورد مقایسه و تجزیهوتحلیل قرار داده، و به این پرسش پاسخ دهد که آیا کفشهای داخلی توانایی رقابت با برندهای معروف و معتبر خارجی در کاهش نیروهای برخوردی، و همچنین در جلوگیری از بروز آسیب شکستگی ناشی از فشار را دارد ؟
3-1- ضرورت و اهمیت پژوهش
*دویدن تفریحی از پرطرفدارترین ورزشها در اقشار مختلف اجتماعی محسوب میشود و یکی از ملزومات این ورزش پرطرفدار کفش مناسب است.
با توجه به اینکه قیمت بسیار بالای کفشهای معتبر خارجی ممکن است این شبهه را ایجاد کند که تمرین سالم و بهدوراز آسیب واقعاً هزینه بالایی دارد و کفشهای ورزشی با برندهای مختلف خارجی نسبت به برندهای داخلی عملکرد بهتری در کاهش میزان ریسک فاکتورها در آسیبهای مرتبط با دویدن دارند. این فرضیه هنوز از طریق یک پژوهش علمی رد یا پذیرفتهنشده است.درنتیجه این مشکلات ما را به سمت انتخاب یک جایگزین داخلی مناسب برای اینگونه کفشها سوق میدهد که بتوانند نیازهای ورزشی ما در داخل کشور را برآورده کنند.
همانطوری که بیان شد، یکی از شرکتهای داخلی که درزمینهٔ طراحی و ساخت کفش ورزشی فعالیت میکند شرکت نهرین است .
قیمت کفش نهرین موردنظر(شکل 2-1) حدود 95 هزار تومان تخمین زدهشده درحالیکه قیمت کفش آدیداس موردنظر(شکل 1-1) حدود 855 هزار تومان میباشد که با شرایط اقتصادی کنونی به نظر قیمت محصول داخلی منصفانهتر است و اکثر اقشار جامعه که مشتاق
به ورزش هستند اگر از کیفیت و سلامت ساختاری و حمایتی این کفش مطمئن شوند، میتوانند از جایگزین مناسبی برای کفشهای خارجی استفاده کنند. ازجمله شاخصهایی که در کیفیت کفش میتواند مؤثر باشد، بررسی و مقایسه برخی از این شاخصها ازجمله: اوج نیروی عمودی عکس عمل زمین ،سرعت بارگذاری نیروی عمودی عکسالعمل ،اوج نیروی خلفی عکسالعمل زمین میباشد، که محقق در این پژوهش در پی بررسی و مقایسه این پارامترها در بین دو کفش میباشد.
1 –stress fracture
[2] -bischof et al 2010
[3] -Milner et al 2006
[4] -Edward’s et al 2010
[5] -stance phase
[6] -ground reaction force
[7] -nigge et al 2010
[8] -logan et al 2010
[9] -wigenige et al 2009
10 -stiffness
[11] -bishop et al 2006
[12] -sharma et al 2010
2 -geometery
[14] -tanaguchi et al 2012
[15] -evert et al 2006
[16] -novachech et al 1998
[17] -zifchock et al 2005
1 –vertical ground reaction force
2 –loading rate
3 –posterior ground reaction force
4 –tibia stress fracture
1-load
[2] – ground reaction force
مهارت های روانی، اجزای اصلی و اثبات شده اجرای پیوسته در سطوح بالای رقابت بشمار می روند (صادقی، 1381). اغلب این کمبودهای روانی هستند که ورزشکاران نخبه را از اجرای بهینه در تمرین و مسابقه باز می دارند تا اشتباهات و کمبودهای فیزیکی (هکر، 2000). به نظر لئون (2002) مهم ترین عامل مؤثر در موفقیت یا عدم موفقیت ورزشکاران نخبه ویژگی های روانی آن ها ست (لنوس، 2002).
خودسودمندی مهارت درک نیست، آن چیزی است که من اعتقاد دارم می توانم بامهارت تحت شرایط خاص انجام دهم و در واقع به این معنی است که آنچه را که می گویم احتمالا انجام خواهم داد . افرادی که دارای حس کم برای انجام یک کار هستند در مقابل کسانی هستند که بر این باورند باید مشارکت مشتاقانه ای در انجام یک کار داشته باشند به خصوص هنگام مواجه با موانع. وینبرگ (1981) پیشنهاد می کند که درجه خودسودمندی یک نفر بطور مستقیم و یا غیر مستقیم از طریق ذهنی و احساسی بر اجرا تاثیر می گذارد. به طوری که هر چقدر اندازه خودسودمندی فرد بالا برود به همان اندازه عملکرد ورزشی او بهتر خواهد بود (اودورا کیسی، 1995).
علاوه بر خودسودمندی ، میزان خطرپذیری و عوامل خطرز ا (استرس ، هیجان خواهی، افزایش انگیزه) در عملکرد ورزشی افراد تأثیر گذارند (یوزکو، باکمن ووایت، 2008). به گفته زاکرمن (1994) خطر به عنوان بخشی از یک هدف تابع ارزیابی فرد از این وضعیت است از آنجا که بسیاری از رفتارهای پر خطر موجب آسیب دیدن و یا آسیب رساندن می باشد بستگی به انگیزه ها و پیامدهای رفتار خطر پذیری و تعبیر صحیح از خطر دارد.
خطرپذیری به ماهیت فرد و نوع روابط با دیگران بستگی دارد، گاهی اوقات خطر پذیری می تواند منافع مثبتی برای افراد و جوامع آنها داشته باشد (هکر، 2005). گفته می شود خطرپذیری از ویژگی های ورزشکاران موفق است (اسچوبل و گالوان، 2006). گاهی اوقات خطرپذیری به علت بالا بردن سطح انگیختگی، خلاقیت هنری، تشدید احساسات و ماجراجویی بروز می کند، درحقیقت افراد خطر می کنند تا به یک نتیجه مطلوب دست یابند (گالوان، 2007). برخی افراد اساساً خطرپذیر هستند و فعالیت های مخاطره آمیزی انجام می دهند، گفته می شود که سن افراد مشخص کننده میزان خطرپذیری در آن ها است، هر چه سن افراد بالاتر می رود تمایل به امنیت در آن ها بیشتر می شود و خطر گریزتر می شوند (جان، 2006 و آلیسون، 2004).
تحقیقاتی درخصوص تأثیرات خودسودمندی و خطرپذیری و قدرت ریسک در ورزشکاران انجام شده که در رابطه با ارتباط میان خودسودمندی و درک خطر با توجه به صدمات ورزشی اینگونه بیان می کنند که وجود اعتماد بنفس در افراد موجب جلوگیری از صدمات ورزشی می شود، علاوه بر آن در ورزش های رقابتی وجود اضطراب منجر به مجروح شدن افراد می گردد و عدم وجود خودسودمندی منجر به ترس از محیط ورزشی می شود (مارک، 2009) . پاجارس ( 1996 ) در تحقیقات خود به این نتیجه رسیده است که ارزیابی خودسودمندی نشان می دهد که اعتمادبنفس افراد باعث موفقیت آن ها در به انجام رساندن کارها می شود. خودسودمندی در ورزشکاران منجر به ریسک بیشتر می شود (سندرا، 2004). میزان درک خطر نسبت به صدمات در دختران بیشتر از پسران است ( آنتونی،2004).
با توجه به بررسی تحقیقات پیشین و مزیت های کاربرد متغیرهای خودسودمندی و خطرپذیری در سطوح مختلف قهرمانی، باعث ایجاد سؤالاتی در ذهن محقق گردید که آیا مدل مفهومی ارتباط علی بین متغیر خطرپذیری روانی و احساس خودسودمندی و عملکرد معنی دار است؟
2-1- ضرورت و اهمیت پژوهش
یکی از مهمترین دلایلی که ورزشکاران را از رسیدن به نیروهای ذاتی شان باز می دارد توجه به بهبود کیفیت های فیزیکی در توسعه مهارت ها و عملکردهای ورزشی است، به عبارت دیگر آنان این حقیقت را که انسان تنها جسم نیست را دست کم گرفته اند. مسئله احساس خودسودمندی از اساسی ترین عوامل مؤثر در رشد مطلوب اجرای مهارت های ورزشی است و بر روی یادگیری و عملکرد ورزشکاران تأثیرگذار است. احساس خودسودمندی به عنوان عامل مرکزی و اساسی در سازگاری روانی و موفقیت ورزشی ورزشکاران می باشد
(تجاری، 1391).
برای شرکت کنندگان در ورزشهای قهرمانی شهرت، کسب افتخار ودر نتیجه استفاده از امتیازات جنبی قهرمانی در سطوح مختلف انگیزه های اصلی می باشد وعواملی چون خصوصیات شخصی، چگونگی روابط با ورزشکاران دیگر و شناخت مربی از ورزشکار بر سطح خودسودمندی و کیفیت ارائه بازی اثر خواهد داشت (شریفی فر، 1379). همچنین خطرپذیری عاملی است که ممکن است در رشته های مختلف و در موقعیت های مختلف به گونه ای خاص عمل کند گاهی اوقات لازم است بازیکن جهت یادگیری و کسب تجربه های جدید به خود فرصت ریسک کردن را بدهد و به جایی که از آن موقعیت فرار کند، در آن بماند. خطر مفهومی است که به نوعی در همه تصمیمات ما وجود دارد افراد در اشتیاقشان برای شانس متفاوت هستند تمایل به پذیرفتن یا خودداری از خطر به مقدار زمانی که بازیکنان لازم دارند تصمیم بگیرند و مقدار اطلاعات و تجربیاتی که از قبل داشته بستگی دارد . به عنوان مثال در رشته تیراندازی فرد ممکن است یک مهارت را انجام داده باشد و بداند درصد خطا و یا آسیب پذیریش بالا باشد اما بازهم تمایل به انجام دادن آن داشته باشد، این بستگی به انگیزه های فردی و درجه خودسودمندی فرد از خود و اعتماد به نفس بازیکن دارد. بنابراین تحقیق و بررسی روابط بین خودسودمندی اجرای مهارت های ورزشی و میزان خطرپذیری و ارزیابی نتایج بدست آمده بعد از اجرای مسابقه می توان در صورتی که ارتباط معنی داری داشته باشد از خودسودمندی اجرای مهارت های ورزشی و خطرپذیری روانی به عنوان یک متغیر برآوردکننده نتایج اجراهای رقابتی سود جست.
[1] .Hardi,lo
[2] . Deborahl.feltz
[3] . Hacker, C.
[4] .leon
[5]. Leunes
[6] .Vinberg
[7] . odorakisy
[8].Yusko, Buck man & White
[9].zakerman
[10] . schwebel &Galvan
[11] .john & Alison
[12] Mark
[13]. Pajares
[14] .Sandra
[15]. Anthony R.Kontosn
[1]. deel & Henderson
[2]. Bandura
[3].Mahoney,Gabriel & perkins
بیش از حد رقابتی بودن یا پیروزی طلب بودن به عنوان توضیح غیر فنی برای دوپینگ استفاده می شود. اگرچه سطوح متفاوت جنسیت، فرهنگ و رقابت در میان ورزشکاران از دهه 80(گیل و دوالتوسکی[22]، 1988، گیل، کلی، مارتین و کاروسو[23]، 1991) به دقت بررسی شده است، ارتباط بین این فاکتورها و رفتار دوپینگ به طور تجربی آزمون نشده است، به استثنای یک پروژه در مطالعه بوسیله لوسیدی، گرانو، لئون، لومباردو و پسی[24](2004). مدل تئوری کلاسیک رفتار برنامه ریزی شده[25](آجزن و مادن[26]، 1986) یک چهارچوب کاری به صورت تئوری برای مطالعه در میان افراد بالغ ایتالیایی فراهم کرد، که نگرش به عنوان قوی ترین پیشگو برای تصمیم رفتاری شناخته شد. مدل تئوری رفتار برنامه ریزی شده در طول سطوح مختلف جنسیت و درگیری ورزش جای گرفت(پتروزی،2007). مفروضات اصلی نگرش در مقابل دوپینگ یکی از مهمترین پیش بینی کننده های رفتارهای احتمالی دوپینگ می باشد، ورزشکارانی که نرمی و ملایمت بیشتر در مقابل دوپینگ نشان دادند، احتمال بیشتری در استفاده از داروهای ممنوعه داشتند(پتروزی، آیدمن[27] و نپوز[28]، 2008، پتروزی و آیدمن 2009). مطالعات نشان داد که ورزشکاران تمایل به اتخاذ اهداف اجتنابی در مواجهه با فشارهای هنجاری به انجام این کار دارند(کونروی[29]، کای[30] و کوتسورث[31]، 2006)، در حالی که تحقیقات دیگر نشان داد که هر هدف موفقیت با جنبه های مختلف محیط انگیزشی والدین و تیم، با اهداف مهارت که مشخصات مثبت تر نسبت به اهداف عملکرد نشان دادند، پیش بینی شده بود(موریس[32] و کاووسانو[33]، 2008و2009). مطالعات فوق نشان می دهد که هر دوی اهداف موفقیت و انگیزه می توانند طیف وسیعی از رفتارهای مرتبط ورزشی را تحت تاثیر قرار دهد، و اثر عمیقی بر ورزشکاران شناخت مرتبط ورزشی و منش ورزشکاری دارند. فعل و انفعال بین این سه بعد رفتار نیز ممکن است برای درک بهتر استفاده از مواد افزایش دهنده عملکرد در ورزش مورد استفاده قرار گیرد، در عین حال تحقیقات در این مورد کمیاب بوده است(بارکوکیس[34] و همکاران،2011). در مطالعه حاضر محقق به دنبال پاسخ گویی به این سوال است که آیا انگیزه ورزشی بر رفتار دوپینگ تاثیر دارد؟ همچنین آیا نگرش به دوپینگ بر رفتار دوپینگ تاثیر دارد.
1-3 اهمیت پژوهش
مسئله دوپینگ در بازی های المپیک متوقف نشده است. انجام دوپینگ در نخبه های ورزشی شایع بوده و همچنین استفاده ی مواد شیمیایی برای بهبود عملکرد(بعضی مواقع داشتن ظاهری خوب، مخصوصاً در مورد استروئیدهای آنابولیک[35]) در خارج از نخبگان و در ورزشهای دانشگاهی و دبیرستان ها گسترش یافته است(یسالیس و باهرک[36]، 1995). روند صعودی بسیار نگران کننده ای در رشد میزان مصرف داروهای نیروزا در جامعه ورزشی جهانی وجود دارد. این امر بقدری مسئولین ورزشی جهانی را نگران کرده است که کمیته بین المللی المپیک 2008 پکن تقریبا از تمامی افرادی که برای بازیهای المپیک انتخاب شده بودند حین برگزاری و خارج از مسابقه حداقل یکبار تست دوپینگ گرفت که این خود نشان دهنده اهمیت خطر بسیار جدی ناشی از پدیده مذموم دوپینگ در ورزش می باشد. مجموع آزمایشات انجام شده در این بازی ها 5000 مورد و نتایج مثبت 17 مورد بوده اند(اسکولویک 2009).
تلاش های اخیر برای مقابله، ریشه کن کردن و تعلیم و آموزش منتفی خواهد شد اگر انگیزش و نگرش های افراد در دوپینگ به طور کامل شرح داده نشوند. با توجه به نقش دوپینگ و گرایش جوانان و بزرگسالان به سمت این پدیده جهت برتری و پیشی گرفتن در ورزش جهت دستیابی به اهداف و نقش روانشناختی چه از بعد درونی و چه از بعد بیرونی و نتایج سوء استفاده از مواد افزایش دهنده عملکرد و محرومیت ها و شکست هایی که در پی این پدیده ورزشی که به سرعت و با متد های جدیدی گام برداشته، وجود دارد شناخت ورزشکاران از بعد روانشناختی و دانستن انگیزه های روانی و رفتارهای شایع در زمینه دوپینگ دربین ورزشکاران می تواند در پیشگیری از این پدیده مهم ورزشی موثر باشد. برای اینکه این برنامه های پیشگیری موثر باشند، آنها باید بر یک مدل مفهومی که رفتار انسان را پیش بینی می کند استوار باشند(دونوان [37]و همکاران، 2002 ، استرلاند [38]و همکاران، 2003). شکاف های بسیاری هنوز هم در ادبیات وجود دارد، اطلاعات کمی درباره نگرش گروه های خاص ورزشکاران در موضوع استفاده از مواد افزایش دهنده عملکرد درحال حاضر در دسترس است(دیاسین[39] و همکاران، 2003).
4-1- ضرورت پژوهش
اگرچه استفاده از مواد افزایش دهنده عملکرد توسط آژانس جهانی مبارزه با دوپینگ و بسیاری از انجمن های ورزش حرفه ای در سراسر جهان ممنوع شده است، ورزشکاران همچنان این عمل را ادامه می دهند. تاکنون تلاش های انجام شده برای جلوگیری از استفاده از مواد افزایش دهنده عملکرد بر روی تشخیص و مجازات متمرکز بوده است، در حالی که تحقیقات بر روی عوامل روانی اجتماعی در ارتباط با رفتار دوپینگ تنها به تازگی شروع و توسعه یافته است(بارکوکسیس و همکاران،2011). مطالعات اولیه نقش نگرش ها را در استفاده از استروئیدهای آنابولیک در میان ورزشکاران را مورد بررسی قرار دادند(آنشل و راسل، 1997). علیرغم اینکه مطالعات مذکور به نقش باورها و نگرش ها نسبت به استفاده از دوپینگ پرداخته اند، متغیر های دیگری چون انگیزش و اهداف موفقیت(الیوت[1]، 1997) و جهت گیری منش ورزشکاری(کاووسانو و رابرت،2001؛ والرند و همکاران،1997) به طور گسترده مورد مطالعه قرار نگرفته است. انگیزش ها در ورزش به عنوان عواملی که ممکن است بر رفتار دوپینگ موثر باشند شناسایی شده اند(دوناهو[2] و همکاران ، 2006).
باتوجه به این موضوع که در داخل کشور مطالعاتی که نقش عوامل روانی اجتماعی را در رابطه با موضوع دوپینگ بررسی کرده باشند بسیار کم می باشد و همچنین اندک بودن مطالعاتی که در خارج از کشور ارتباط و تاثیر انگیزه ورزشی بر روی رفتار دوپینگ را مورد بررسی قرار داده باشد این ضرورت احساس گردید که در این مطالعه به بررسی ارتباط بین انگیزه ورزشی با نگرش به دوپینگ و رفتار دوپینگ پرداخته شود.
[1] Elliot. A
[2] Donahue . et al
[1] Dope
[2] World Anti Doping Agency ( WADA)
[3] Petroczi
[4] Verroken. M
[5] Houlihan, B.
[6] Asken. M.J
[7] Schneider. A.J & Butcher, R.B.
[8] Waddington. I.
[9] Strychnine
[10] Cocaine
[11] Heroin
[12] Alcohol
[13] Donohoe, T
[14] Johnson, N
1 Lippi, G.
[16] Franchini, M
[17] Guidi, G.
[18] Todd J, Todd T
[19] Alaranta
[20] Crown & Heatherington
[21] Hoberman
[22] Gill & Dzewaltowski
[23] Gill DL, Kelley BC, Martin JJ, Caruso CM
[24] Lucidi F, Grano C, Leone L, Lombardo C, Pesce C
[25] Theory of planned behavior
[26] Ajzen & Madden
[27] Aidman, E. V
[28] Nepusz, T
[29] Conroy
[30] Kaye
[31] Coatsworth
[32] Morris
[33] Kavussanu
[34] Barkoukis
[35] Anabolic Steroids
[36] Yesalis & Bahrke
[37] Donovan . et al
[38] Streland . et al
[39] ِِDiacin et al