وبلاگ

مسأله عمده این پایان نامه، این است كه حادثه دیدگان تحت پوشش سازمان تامین اجتماعی تا چه حد تحت تاثیر حوداث شغلی در مشاغل سخت قرار گرفته اند و از این منظر چه پارامترها و مولفه هائی بر حوداث شغلی مشاغل سخت موثر است و سازمان تامین اجتماعی برای مدیریت هزینه ها و سیاستها باید روی کدام جنبه های حوادث شغلی مشاغل سخت تاکید و نظارت بیشتری داشته باشد و بصورت بخصوص و ویژه تاکید بر بررسی تاثیرمشاغل سخت وزیان آور برازکارافتادگی وفوت ناشی ازکار درسازمان تامین اجتماعی استان تهران است.

حو ادث ناشی از کار سومین علت مرگ و میر در جهان محسوب می شوند و به عنوان یکی از مهم ترین عوامل خطر بهداشتی، اجتماعی و اقتصادی در جوامع صنعتی و در حال توسعه معرفی شده‌اند. در مقاله حاضر با هدف شناسائی و تحلیل و بررسی مشخصات حوادث شغلی مشاغل سخت و زیان آور بیمه شدگان تامین اجتماعی به بررسی جدیدترین تحقیقات صورت گرفته روی حوادث شغلی پرداخته شده است و با استفاده از رویکرد مدلهای آماری تاثیرمشاغل سخت وزیان آور برفوت واز کارافتادگی ناشی ازکار درسازمان تامین اجتماعی استان تهران تبیین خواهد شد.

2-1- اهمیت و ضرورت انجام تحقیق

 

حوادث ناشی از کار حوادثی نامیده می شوند که در حین انجام وظیفه در محیط کار به وقوع می پیوندند و منجر به آسیب های کشنده یا غیرکشنده می شوند(ILO,2003). این حوادث در حال حاضر سومین علت مرگ و میر در جهان محسوب می شوند و به عنوان یکی از مهم ترین عوامل خطر بهداشتی، اجتماعی و اقتصادی در جوامع صنعتی و در حال توسعه معرفی شده اند(Dorman,2000).

 

سازمان بهداشت جهانی، حوادث ناشی از کار را همانند یک اپیدمی در حوزه بهداشت عمومی قرار داده است(Higgins, 2003-2008). حوادث ناشی ازكار، حوادثی است كه درحین انجام وظیفه و به سبب آن برای بیمه شده اتفاق میافتد. حوادث شغلی از ابعادانسانی، اجتماعی واقتصادی حائزاهمیت است. ابعاداقتصادی حادثه شامل هزینه های مستقیم (وقفه دركار، انتقال مصدوم به مركزدرمانی، هزینه غرامتها… )وغیرمستقیم (وقفه دركارسایرین، هزینه ناشی ازافت كمی وكیفی محصول، آموزش وآماده سازی فردجدید، . . ) می باشد. درمقابل هرحادثه ثبت شده، ٣٠ حادثه كوچك (منجربه گرفتن خدمات سرپائی ) و ٣٠٠ خطا (منجربه اتلاف وقت، كاهش ساعات كار)رخ میدهد(مشکاتی، 1386).

 

اکثر حوادث ناشی از کار قابل پیشگیری بوده و علاوه بر این که می توانند منتج به ناتوانی، کاهش درآمد و تغییر در کیفیت زندگی کارگران

 و خانواده آن ها شوند، تأثیرات در خور توجهی را نیز بر میزان تولیدات و اقتصاد کشورها می گذارند (Breslin and Smith,2006). از آن جا که این گونه حوادث به صورت بالقوه قابل اجتناب می باشند، رخداد آن ها توصیفی از بی توجهی، بی عدالتی و عدم رعایت قوانین می باشد(Derk et al. , 2006). همچنین برآورد شده است که تقریباً 40% از تولید ناخالص داخلی در کشورها صرف خسارات ناشی از جراحت، مرگ و بیماری به علت غیبت کارگر در محیط کار، درمان، مزایای از کار افتادگی و بازماندگان می شود(NIOSH,1998).

 

در یک مطالعه جهانی در سال 2005 تعداد مر گهای ناشی از کار تقریباً 314700 مورد برآورد شده است. در این مطالعه همچنین میزان بروز حوادث شغلی در منطقه خاورمیانه 9 در هر هزار نفر گزارش شد (Bentley and Haslam,2001). مطالعات قبلی نشان داده اند که خطر حوادث شغلی در افراد تازه کار بالاتر می باشد. احتمال رخداد مصدومیتهای شغلی در نوجوانان و بزرگسالان جوان نسبت به افراد مسن تر بسیار بیشتر است.

 

درکشورمانیز آمار حوادث ناشی ازکار روبه افزایش است. حوادث ناشی از کار مواردی همچون سقوط از بلندی، برخورد جسم سخت، سوختگی، برق‌گرفتگی، مسمومیت با گاز، غرق‌شدگی، کمبود اکسیژن و سایر موارد را در بر می‌گیرد. براساس آمارهای سازمان پزشکی قانونی کشور، در سال‌های اخیر موارد سقوط از بلندی در حوادث ناشی از کار با افزایش قابل توجهی مواجه بوده است، این آمار در سال ۱۳۸۹، ۴۳۴ نفر (دو زن و ۴۳۲ مرد) بوده اما در سال ۱۳۹۰ به ۵۷۱ مورد (سه زن و ۵۶۸ مرد) و در ده ماهه سال 1391 به ۶۵۸ مورد (پنج زن و ۶۵۳ مرد) رسیده است.لازم به ذکر است سقوط از بلندی عمدتا در حوادث ناشی از کار بیشترین رقم را به خود اختصاص می‌دهد.
همچنین در سالهای اخیر آمار مرگ‌های ناشی از برق گرفتگی در محل کار رشد چشمگیری داشته به نحوی که این آمار در سال ۱۳۸۹، ۱۷۳ مورد (۱۷۲ مرد و یک زن)، در سال ۱۳۹۰، ۱۸۷ مورد (۱۸۴ مرد و سه زن) و در ده ماهه سال 1391 شامل ۲۴۷ مورد (۲۴۶ مرد و یک زن) بوده است.

 

سوانح اغلب مبهم و پیچیده هستند و سانحه‌ای ممكن است حاصل از 10 علت یا بیشتر باشد. یك تجزیه تحلیل موشكافانه سوانح به طور طبیعی 3 دسته علت را نشان می دهد.

 

1- علل اصلی

 

2- علل غیر مستقیم

 

3- علل غیر مستقیم

 

در پائین ترین سطح، یك حادثه یا سانحه نتیجه این است كه یك فرد یا وسیله یك حجم از انرژی و یا ماده خطرناك كه به طور ایمن قابل جذب نیست را دریافت می كند. این انرژی یا ماده خطرناك علت مستقیم حادثه است. علت مستقیم اغلب نتیجه یك یا چند اقدام غیرایمن یا شرایط غیرایمن و یا هر دو می باشد. این اقدامات و شرایط غیرایمن علل غیرمستقیم هستند. به همین صورت، علل غیرمستقیم اغلب قابل تشخیص و شناسایی هستند. به عنوان مثال مدیریت ضعیف، تصمیم گیری غلط یا عوامل محیطی و شخصی قابل شناسایی هستند.

 

در دهه های اخیر سعی شده با استفاده از آموزش های علمی و عملی، فناوری های مختلف و وضع قوانین مورد نیاز، میزان مواجهه شاغلین با عوامل زیان آور محیط کار کنترل و در حدود مجاز قرار گیرد اما با این حال با خطرات عمده‌ای که مشاغل پر خطر دارند، این امر تقریبا غیر ممکن می باشد و همانطور که از گزارشات بین المللی در دنیا مشاهده می گردد این آمار با گسترش فناوری و بالا رفتن تعداد مشاغل سخت رو به افزایش می باشد. مشاغل سخت و ازکارافتادگی های ناشی از آن علاوه بر اینکه باعث بروز مسائل و مشکلاتی برای خود کارگر می شود، باعث بروز مشکلات اجتماعی می شود که علاوه برآن، مشکلاتی را هم برای شرکت های بیمه به وجود می آورندکه مجبور به پرداخت هزینه های ناشی از بیمه کارگرانی که در حین انجام کار دچار حادثه و سانحه شده اند، می باشند.

 

حوادث و بیماری های ناشی از كار، هزینه های زیادی را بر افراد، صنایع و اقتصاد ملی كشور ها تحمیل می كنند كه این رقم در حدود 48.5 میلیون دلار در سال تخمین زده می شود. برای پی بردن به همه این هزینه ها لازم است ارزیابی های اقتصادی دقیقی صورت پذیرد تا بتوان راهكارهای موثری را برای كنترل و كاهش آن ها در نظر گرفت. امروزه افزایش ضریب ایمنی كار و كاهش حوادث و بیماری های ناشی از آن، دولت ها و مدیران سازمان های پیشرو را در جهت استقرار سیستم های مدیریت HSE [1]در همه بخش های صنعت و خدمات سوق داده است. یكی از مسایلی كه در سیستم مدیریت HSE برای كنترل و كاهش حوادث و بیماری های ناشی از كار به آن توجه شده است، انجام محاسبات مالی و برآوردهای اقتصادی از حوادث و بیماری های ناشی از كار در جهت كنترل، كاهش و پیشگیری از وقوع آنهاست.(محمدفام،بابائی،رفیعی امام،فارسی،1388)

 

سازمان تامین اجتماعی در داخل کشور سالانه هزینه های هنگفتی را برای جبران خسارت ها و حادثه ها پرداخت می کندکه باشناسایی عوامل موثر برخسارات وحوادث، علاوه برتامین سلامت افراد، این هزینه هارامیتوان تامیزان قابل توجهی کنترل کردوکاهش داد. از آنجایی که مطالعه موردی این تحقیق، سازمان تامین اجتماعی و بیمه شدگان آن می باشد این تحقیق می تواند درسازمان مذکور قابل استفاده باشد و همچنین به دلیل جدید بودن این پژوهش، می‌تواند راهگشای تحقیقات آتی در این زمینه باشد.

 

مخفف سه حرف اول سه واژه است:HSE

 

به معنای بهداشتHealth

 

یه معنای ایمنیSafety

 

HSE بطورکلی منظور از سیستم مدیریتی