گردشگری و محیط زیست به طور متقابل به یکدیگر وابسته اند. محیط زیست فیزیکی بسیاری از جاذبه های توریستی را تشکیل می دهد. توسعه این صنعت می تواند آثار متفاوتی بر محیط زیست داشته باشد. از این رو توسعه و مدیریت توریسم به گونه ای باشد که به افت کیفیت ان نینجامد که عامل اساسی دستیابی به توسعه پایدار به حساب می آید. (رنجبریان،زاهدی 1379:47)
یکی از انواع توریسم که به سرعت در حال گسترش است توریسم با گرایش های خاص و توریسم ماجراجویانه است.این نوع توریسم بیانگر تقسیم بندی فزاینده در بازار توریسم است.توریسم با گرایش های خاص شامل ان توریسم هایی است که در گروههای کوچک معمولا به منظور آشنایی و کسب تجربه در مورد جلوه های خاص یک منطقه اقدام به سفر می کنند که جنبه های گوناگونی دارد. زمینه های طبیعی با گیاهان، جانوران، زمین شناسی، پارکهای ملی و محیط های دریایی مرتبط است. فعالیت های ماجراجویانه شامل سفر به قصد شکار، طی طریق در مناطق دور افتاده، پیاده روی، کوه پیمایی، قایقرانی در رودخانه، قایقرانی در آب های خروشان است. منابع حیوانی و گیاهی موجود در قمیشلو علاوه بر ارزش های دیگر دارای ارزش گردشگری نیز می باشند. این ارزش ها بالاتر از ارزش های خوراکی و دارویی هستند.در هر حال ایجاد امکانات برای جذب توریست های علاقه مند به طبیعت در برنامه ریزی اکثر کشورها قرار داشته است.این مکان ها هم جذب کننده توریست های خارجی اند که ارز آوری به همراه دارد و هم اینکه توریست های داخلی را به سمت خود خواهد کشید که در هر دو صورت توسعه منطقه را به دنبال خواهد داشت. طرح مدیریت پناهگاه حیات وحش قمیشلو:157)در این تحقیق سعی شده است که با توجه به ارزش های طبیعی منطقه حفاظت شده قمیشلو و حیات وحش قابل توجه در این منطقه همچنین جاذبه های فرهنگی مانند وجود قلعه های تاریخی از زمان قاجار به بهبود شرایط موجود توجه شود. علاوه بر آن شهر اصفهان از دیرباز مورد توجه گردشگران فرهنگی بوده است که چنانچه این منطقه حفاظت شده بتواند جایگاهی در گردشگری اصفهان پیدا کند، می تواند به تنوع بخشی به گردشگری این شهر کمک کند. حیات وحش در پناهگاههای حیات وحش همچون قمیشلو رکن اصلی حفاظت محسوب می شود که بازدید از این موهبت الهی می تواند به بهبود فرهنگ حمایت از حیات وحش منجر شود. فرهنگ سازی در این زمینه نیازمند تلاش های روز افزون است که قطعا گردشگری پایدار با رعایت نکات زیست محیطی می تواند در این مهم مارا یاری رساند. در این مطالعه تأکید بر آن است که با شناسایی و ارایه راهکارهایی برای فعال سازی عوامل جاذب در این منطقه حفاظت شده، ضمن فعال کردن این جاذبه ها و حفظ ارزش های زیست محیطی، به یک کانون جذب گردشگر تبدیل کرد.
7-پیشینه و تاریخچه موضوع تحقیق: (مطالعات و تحقیقاتی که دربارهی این موضوع صورت گرفته و نتایج حاصل ازآن)
منابع لاتین:
کلوردان[1](2002) عملکرد صنعت توریسم کشورهای در حال توسعه جنوب آفریقا و اثرات احتمالی مربوط به عوامل موثر در توسعه و موانع بر سر راه آن را ارزیابی نموده است. وی با استفاده از آمار جهانگردان در منطقه جنوب آفریقا خصوصاً در منطقه [2]SADC و درآمد حاصله از آن ها طی سال های 2000-1990 و با روش آمار توصیفی صنعت توریسم را در این کشورها بررسی و مقایسه کرده و وضعیت منطقه را تا سال 2020 پیش بینی می کند. نتایج این مطالعه به شرح ذیل بوده است: رشد صنعت توریسم در نیمه اول دهه 90 بیش از دو برابر در نیمه دوم است و رشد تعداد گردشگران با رشد دریافتی ناشی از آن همخوانی ندارد؛ رشد تقاضای توریسم در منطقه SADC کمتر از مقدار رشد در جنوب آفریقاست. اما هنوز از سطح استاندارد بین المللی بالاتر است. مطالعات سازمان جهانی توریسم WTO در زمینه رشد توریسم تا سال 2020 در منطقه جنوبی آفریقا وضعیتی خوشبینانه را پیش بینی می کند.
کلی جی مک کی و جی مایکل کامپل[3](2004) در مقاله ای با عنوان بررسی حمایت ساکنان از شکار به عنوان یک عامل توریستی به بررسی وضعیت حمایت ساکنان منطقه از شکار و ماهیگیری به عنوان عامل اقتصادی پرداختند که سطح حمایت را به سه بخش کم، متوسط وبالا دسته بندی کردند. هدف از این مطالعه امتحان سطح حمایت ساکنان از شکار، تاثیرات ساکنان بر توریسم، بازاریابی و ارتباطات ساکنان بر توریسم و تحقیقی برای پیش بینی آینده بوده است.
آناهیتا ریحانیان، نور زالینا محمود، اسماعیل کهرم و تان وان هین[4] (2012)در مقاله ای با عنوان استراتژی توسعه پایدار توریسم در پارک ملی بوجاق در ایران با استفاده از تکنیکSWOTبه بررسی وضعیت توسعه توریسم در این منطقه پرداختند .پارک ملی مذکور در 35 کیلومتری شمال غربی شهر رشت قرار دارد. داده های اولیه و ثانویه نشان می دهد که این منطقه به خاطر مناظر زیبا ،تنوع گونه ای بالا،تنوع گونه های پرنده وساحل پتانسیل بالای جذب گردشگران را دارا میباشد. هرچند تحقیقات حاکی از عدم توجه دولت به این مسأله دارد.
منابع فارسی:
اطهره نژادی، مجید مخدوم، سید مسعود منوری، علی بالی و حمید فراهانی راد (1387)در مقاله ای با عنوان ارزیابی آثار زیست محیطی بزرگراه تهران -پردیس به تخریب اکوسیستم منطقه حفاظت شده خجیر و سرخه حصار پرداختند که تاکید آنان بر 2 عارضه زیست محیطی از دست رفتن اکوسیستم ها و قطعه قطعه شدن آنها می باشد.
رخشانی نسب و ضرابی (1388) در مقاله ای چالش ها و فرصت های توسعه اکوتوریسم ایران را مورد مطالعه و بررسی قرار داده اند. در این تحقیق که با هدف شناخت موانع مؤثر در جذب اکوتوریسم و نیز ارائه راهکارهایی به منظور توسعه اکوتوریسم کشور صورت گرفته است. چالش های فراوان در این امر مهمترین عامل در عدم توسعه اکوتوریسم در ایران میدانند که با راهکارهای عملی و مدیریتی رشد و توسعه اکوتوریسم در ایران را شاهد بود.
سیم کش زاده، نوشین (1389) در پایان نامه کارشناسی ارشد خود با عنوان امکان سنجی و مکان گزینی اقامتگاههای طبیعی در پناهگاه حیات وحش قمیشلو به بررسی مکان گزینی اقامتگاههای طبیعی پرداخته است که زون تفرج متمرکز مساحتی کمتر از یک صدم منطقه را به خود اختصاص می دهد. اقامتگاه طبیعی با خورگشت و اردوگاه در منطقه حفاظت شده همخوانی دارد. معیارهای جانمایی این نوع از اردوگاه در منطقه را بررسی و با مشاهدات میدانی از زون تفرج متمرکز دو معیار فاصله از منابع آبی و جاده از بین سایر عوامل مناسب تشخیص داده شدند.
دکتر مسعود تقوایی و اعظم صفر آبادی (1391)در مقاله با عنوان توسعه گردشگری فرهنگی با تاکید بر جاذبه های تاریخی شهر اصفهان،گردشگری فرهنگی شهر اصفهان را به 5 معیار طبقه بندی کردند و با مدل AHPارزیابی شدند.مجموعه نقش جهان رتبه 1و مجموعه هشت بهشت در بین جاذبه های تاریخی اصفهان رتبه 2 را بدست آوردند.
سید علی جوزی، سحر رضایان، کاوه آقامیری(1391) در مقاله ای با عنوان ارزیابی توان زیست محیطی منطقه حفاظت شده ورجین به منظور استقرار کاربری گردشگری با استفاده از روش ارزیابی چند معیاره مکانی SMCEM به ارزیابی این منطقه که از توابع شهرستان شمیرانات می باشد پرداختند. از ویژگی های این منطقه جاذبه های طبیعی و نزدیکی به کلان شهر تهران است. نتایج حاکی از مناسب بودن 25.17% این منطقه برای تفرج گسترده و 12.7% ایده ال بودن دارد.
محمود ضیایی و فاطمه شکاری(1392)در مقاله ای تحت عنوان “ظرفیت تحمل اجتماعی و وتنش های رفتاری دیدارکنندگان به ازدحام در سایت های طبیعی”به بررسی ظرفیت تحمل بازدیدکنندگان در آبشار مارگون پرداخته اند .نتایج نشان می دهد که تراکم سایت از آستانه های اجتماعی مطلوب فراتر رفته و جایگزینی زمان و به طور مشخص کاهش طول مدت دیدار غالب ترین واکنش رفتاری بوده است.
مهدی رحمتی سایه، پریسا باغستانی وآزاده اخوان بلورچیان(1392) در مقاله ای تحت عنوان مقایسه ارزش تفرجی در پارک ملی سرخه حصار و منطقه حفاظت شده گنو با استفاده از روش هزینه سفر مقایسه این دو منطقه اولی در تهران و دومی در بندر عباس را انجام دادند. ویژگی های این دو منطقه کوهستانی بودن ،تنوع بالای جانوری و گیاهی و تعداد زیاد بازدیدکنندگان در ایام انتهای هفته می باشد. نتایج تجزیه تحلیل های اقتصادی نشان می دهد بعد مسافت و تعداد دفعات بازدید با میزان هزینه دسترسی بازدیدکنندگان هر دو تفرجگاه دارای رابطه است.
[1]Cleverdon
[2]Southern Afriean Development Community
[3] Kely.J Mac K& J Mickel Compel
[4] Anita Reihanian،Noor Zalina Binti Mahmood, Esmail Kahrom, Tan Wan Hin
***ممکن است هنگام انتقال از فایل اصلی به داخل سایت بعضی متون به هم بریزد یا بعضی نمادها و اشکال درج نشود ولی در فایل دانلودی همه چیز مرتب و کامل و با فرمت ورد موجود است***
متن کامل را می توانید دانلود نمائید
چون فقط تکه هایی از متن پایان نامه در این صفحه درج شده (به طور نمونه)
ولی در فایل دانلودی متن کامل پایان نامه
با فرمت ورد word که قابل ویرایش و کپی کردن می باشند
موجود است
1-2– ضرورت انجام تحقیق:
استان چهارمحال و بختیاری به دلیل داشتن محیط طبیعی، چشم انداز ها و مناظر زیبای طبیعت که از کانون های اصلی و جاذبه های گردشگر پذیر این نوع گردشگری (اکوتوریسم )می باشد زمینه لازم را برای توسعه صنعت گردش گریدارا است.این گونه از گردش گری در قرن بیست ویکم از چنان اهمیتی برخوردار است که سازمان ملل متحد قرن حاضر را قرن اکوتوریسم نامیده است.(پاپلی یزدی و سقایی، 1385: 6)
از سوی دیگر، یافته های این تحقیق می تواتد از سوی مسئولین و متولیان صنعت گردش گری در برنامه ریزی ها و تصمیم گیری ها مورد بهره برداری قرار گیرد.
1-3- اهداف تحقیق:
1- معرفی انواع توریسم ورزشی ازجمله گردش گری ورزش های آبی (رفتینگ)، گردشگری آب درمانی و سلامت توریسم و…. که از جنبه فرهنگی، اعتقادی و وجود زیر ساخت ها امکان پیاده سازی در منطقه سامانرا دارد.
- شناسایی فعالیت هایی که برای تبدیل منطقه سامان به کانون گردشگری می تواند صورت گیرد.
- بررسی مشکلات و موانع موجود در توسعه اکوتوریسم در منطقه سامان
1-4- سوالات تحقیق:
1-آیا استان چهارمحال و بختیاری قابلیت توسعه گردش گری را دارد؟
1-5- فرضیات تحقیق:
1– به نظر می رسد بین توسعه اكوتوریسم در استان چهارمحال و بختیاری و توسعه گردش گری استان رابطه معناداری وجود دارد.
2- به نظر می رسد بین بهبود روش های مدیریتی و توسعه گردش گری در استان رابطه معنا داری وجود دارد.
1-6- پیشینه تحقیق:
با بررسی های به عمل آمده تاکنون در ارتباط با موضوع آن طور که این رساله مد نظر دارد تحقیقی صورت نگرفته است. اما به لحاظ ارتباط غیر مستقیم با موضوع مقالات و پژوهش های معدودی انجام شده است که به نوعی برخی از ابعاد موضوع این رساله را پوشش می دهد که در زیر به برخی از آن ها اشاره میشود:
1-یزدان پناه، خیاطی و ریگی(1390)در مقاله ی تحت عنوان «ارزیابی قابلیت های اکوتوریسم ژئوتوریسم»شهرستان خاش با بهره گیری از مدل مدیریت استراتژی SWOT به این نتیجه رسیده اند که مهمترین نقاط موجود در منطقه توجه افراد آگاه به صنعت توریسم، دولتی بودن زمین ها، پایین بودن هزینه خدمات وتسهیلات گردشگری منطقه، تنوع و تعدد جاذبه های طبیعی و فرهنگی گردشگری قابل توسعه، دسترسی مناسب، مشارکت مردم بومی و علاقهآنهابه ورود گردشگر است.
2- عباس بخشنده نصرت(1378)در مقاله « توزیع فضایی مکانی انواع سیاحت گاهها و ضرورت سامان دهی آنها در استان چهارمحال و بختیاری » به تقسیم بندی انواع توریسم از جمله: مذهبی، تاریخی، ورزشی، زمستانی و… پرداخته است.
3- نصرالله پورافکاری(1376)در مقاله «تلاشی در رهیابی عوامل توسعه توریسم در استان چهارمحال وبختیاری »به کاستی های فرهنگی منطقه و همچنین استعدادهای استان پرداخته است.
4- عبدالحمید شمسی، اکبر جابری، مسعود نادریان و محمد حسین سلطانی در مقاله« ایران » به بررسی و تحلیل متغییر هایمهم و اثر گذار برتوسعه مدیریت ورزشی در ایران پرداخته اند.
5- افتخاری (1385)، با بكارگیری مدل SWOT برای توسعه گردش گری روستایی در دهستان لواسانات كوچك ثابت كرد كه آستانه آسیب پذیری نقاط روستایی به علت گردش گری بودن بسیار بالا است و نیازمند بازنگری و ارائه سیاست های مناسب در جهت رفع محدودیت ها و استفاده از مزیت های نسبی موجود می باشد.
6- طالب و محمدخان خیرآبادی (1387)، عوامل مؤثر در توسعه گردشگری روستایی (مطالعه موردی روستاهای حاشیه زاینده رود بخش سامان از توابع شهرستان شهركرد استان چهارمحال و بختیاری) در قالب نگرشی جامع و نظاموار و مبتنی بر واقعیات منطقه به منظور رسیدن به چارچوبی علمی و كاربردی برای مطالعه و تحلیل محور مطالعاتی سطح بندی فضایی ضروری می نماید.
1-7- نوع تحقیق:
این تحقیق به لحاظ هدف، کاربردی است.چون انتظار می رود متولیان و مسئولین صنعت گردش گری از نتایج آن در برنامه ریزی ها و تصمیم گیری های مرتبط با گردش گری استفاده کنند. از سوی دیگر به لحاظ روش توصیفی است.
1-8- روش تحقیق:
این پژوهش از نوع مطالعات توصیفی و تحلیلی و از نوع کیفی می باشدکه در دو قسمت كتابخانه ای و میدانی انجام خواهد گرفت به نحوی كه در بخش كتابخانه ای با استفاده از اسناد، آمار و اطلاعات و تجربیات كشور های توسعه یافته جهان، موضوع مورد مطالعه بررسی خواهد شد. در قسمت میدانی، ضمن بازدید از منابع گردشگری منطقه سامان و كسب نظر جامعه محلی و صاحبنظران جدول SWOT خواهد شد.
1-9- محیط پژوهش:
این تحقیق در قلمرو محیطی استان چهارمحال و بختیاری در منطقه سامان انجام خواهد شد.
1-10- متغییرها:
در این تحقیق، مدیریت و برنامه ریزی برای توسعه استان چهارمحال و بختیاری متغییر مستقل و توریسم ورزشی و اکوتوریسم به عنوان متغییر وابسته است.سایر متغییر ها مانند گردشگران، صنعت گردش گری به عنوان متغییر های میانجی و تاثیر گذار است.
1-11- روش جمع آوری اطلاعات:
روش جمع آوری اطلاعات در این تحقیق، کتابخانه ای و پیمایشی است.ابزار جمع آوری اطلاعات در روش کتابخانه ای فیش و نقشه است. و در روش پیمایشی نیز از نظر سنجی و مصاحبه با برخی افراد دست اندرکار و جمع آوری اطلاعات آن ها در ارتباط با سوالات تحقیق استفاده شده است.
1-12- روش تجزیه و تحلیل اطلاعات:
در این پژوهش از مدل SWOT استفاده خواهد شد. در این روش ضمن مصاحبه و دریافت نظرات صاحب نظران، جدول SWOT گردشگری استان تنظیم و با توجه به مسائل مطرح شده مدل توسعه استان نیز پیشنهاد خواهد شد.
1-13- تنگناها و محدودیت های تحقیق:
مهمترین تنگنا و محدودیت در این تحقیق، موضوع فقدان منابع و ادبیات و شاخص های تولید شده منسجم و قابل دسترس از سوی مراکز و نهاد های مسئول از جمله سازمان میراث فرهنگی و گردش گری است.
***ممکن است هنگام انتقال از فایل اصلی به داخل سایت بعضی متون به هم بریزد یا بعضی نمادها و اشکال درج نشود ولی در فایل دانلودی همه چیز مرتب و کامل و با فرمت ورد موجود است***
متن کامل را می توانید دانلود نمائید
چون فقط تکه هایی از متن پایان نامه در این صفحه درج شده (به طور نمونه)
ولی در فایل دانلودی متن کامل پایان نامه
با فرمت ورد word که قابل ویرایش و کپی کردن می باشند
فصل دوم به مبانی فکری تحقیق اشاره دارد و در دو بخش مفاهیم و چارچوب نظری تقسیم گردیده است. در بخش مفاهیم به تعریف توسعه کشاورزی و ابعاد بازدارنده مرتبط با آن در از نظر چارچوب فکری محقق پرداخته شده است. بخش چار چوب نظری به مبنای نظری عوامل بازدارنده توسعه کشاورزی در قالب نظریههای دولت(گزینش اجتماعی) پرداخته و با بسط تئوریک دولت رانتیر و اقتصادسیاسی نفت پایه کشور عوامل اصلی ضعف کشاورزی را ریشه یابی کرده است که بر مبنای آنها فرضیات تحقیق شکل کلی گرفته و مدل تحلیلی بر اساس آنها ترسیم گردیده است.
فصل سوم به معرفی منطقه پرداخته است. محتوای اصلی این فصل به مواردی که در فرایند تحقیق به آن لازم است و در نتایج تحقیق نقش تعیین کننده دارد اختصاص یافته است. در این فصل به ویژگیذهای موقعیتی، طبیعی، جمعیتی، اقتصادی و خدماتی منطقه مورد مطالعه اشاره گردیده است.
فصل چهارم در دو بخش تدوین شده است. بخش اول به توصیف و تحلیل داده های تحقیق پرداخته و بخش دوم به آزمون فرضیات تحقیق اشاره دارد.
و در نهایت فصل پنجم که عصاره و بخش اصلی تحقیق است به نتیجه گیری و پیشنهادات تحقیق پرداخته است.
فصل اول
کلیات تحقیق |
1-1- تبیین مساله تحقیق
بطورکلی، فعالیت اصلی روستاییان ایران كشاورزی است و تقریبا تمام شاغلان بخش كشاورزی در مناطق روستایی ساكن هستند. براساس آخرین گزارش رسمی مركز آمار ایران در مورد سطح زیر كشت محصولات كشاورزی، حدود 86 درصد از زمین های زیر كشت آبی، 85 درصد زمین های زیر كشت دیم و 78 درصد باغ و قلمستان های موجود به روستائیان بهره بردار تعلق دارد. بنابراین، بستر فعالیت های كشاورزی محیط و فضایی جغرافیایی به نام فضای روستایی است(تقدیسی و بسحاق،1:1389) و نقش مهمی را در اقتصاد و تامین اشتغال روستایی دارد. ضمن اینکه، بخش کشاورزی ایران یکی از مهمترین و تواناترین بخش های اقتصادی کشور است. که تامین کننده بیش از یک چهارم تولید ناخالص ملی، یک چهارم اشتغال، بیش از چهار پنجم نیازهای غذایی، یک چهارم صادرات غیر نفتی و حدود نه دهم از نیاز صنایع به محصولات کشاورزی است(نیک پی، 30:1389). باوجود نقش مثبت بخش کشاورزی در رشد و توسعه اقتصاد ملی و محلی، واقعیت های فعلی نشان از ضعف اقتصاد مبتنی بر تولید و رکود بخش کشاورزی در مناطق روستایی دارد. بطورکلی، بهرهوری سرانه در بخش کشاورزی کمتر از دیگر بخش هاست و عملکرد بیشتر محصولات از میانگین کشورهای پیشرفته بسیار دور است (محقق کجیدی،52:1375). بیشتر بهره برداری ها در معرض مخاطرات طبیعی و آب و هوایی قرار دارند و قدرت لازم برای مقابله با فشارهای زیست محیطی در آنها بوجود نیامده است. بهره برداران فاقد مهارت های لازم جهت رشد بهره وری بخش کشاورزی هستند و انتشار و اشاعه نوآوری های کشاورزی در سطح مزارع با مشکل مواجه است. بیشتر این كسب و کارها از توانایی لازم برای عرضه رقابتی محصولات و خدمت های با كیفیت برخوردار نیستند(شریف زاده و همکاران،73:1389) و فعالیت در بخش کشاورزی با سودآوری و انباشت سرمایه همراه نمی گردند. بازدهی تولید بخش کشاورزی در مقایسه با امکانات مورد استفاده و نیازهای جامعه، در سطح پایین قرار دارد(رسول اف،76:1374) و تخصیص منابع در این بخش با بهره وری و کارایی همراه نمی گردد.
استدلال بر این است که عوامل بازدارنده توسعه کشاورزی در مناطق روستایی با دو ایده و نظرکلی مرتبط هستند. دسته ای از نظریات به عوامل اکولوژیکی و محیطی نظیر: شرایط اقلیمی، نوع خاک، نحوه دسترسی به آب و دسته دوم به عوامل اقتصاد سیاسی (یاسوری، 113:1386-114) اشاره دارد که مربوط به روابط متقابل میان نیروهای سیاسی و اقتصادی و تاثیر آن روابط بر تشكیل سیاست های اقتصادی است (فهیمی، 13:1385).
بطورکلی، کشاورزی فرایند طبیعی بهره برداری از زمین است و به عنوان یکی از بخش هایی است که به شدت تحت تاثیر متغیرهای طبیعی می باشد(GIZ,2012:1) و در ارتباط مستقیم با منابع خاک، آب، آب و هوا و ترکیبات زیستی قرار دارد. مدیریت منابع طبیعی در کاهش فقر و توزیع عادلانه درآمد بین بهره برداران کشاورزی موثر می افتد(Shiferaw, et al.,2009:602) و فرصت های دسترسی به امکانات و تسهیلات کشاورزی را ارتقا می بخشد. این درحالی است که اختلال در اکوسیستم های طبیعی بخش کشاورزی نیز در درازمدت تخریب منابع خاک، آلودگی منابع آب و تغییر شرایط اقلیمی و آب و هوایی را به همراه دارد(Huard,2006:115) و سودآوری بخش را تحت تاثیر قرار می دهد.
توافق کلی براین است که فرایند برنامه ریزی توسعه در بخش کشاورزی با کنش دولتی گره خورده است و به طور سنتی با مداخلات دولت همراه می باشد(Cafiero,2003:37). این در حالی است که در برخی از موارد، اجرای برنامه ریزی توسعه در بخش کشاورزی از طرف دولت به نتایج مطلوبی منتهی نمی گردد و تلاش های صورت گرفته الزامات توسعه را در بخش کشاورزی مستقر نمی کند. ارزیابی فرایند توسعه بخش در چند دهه اخیر نشان می دهد که بخش کشاورزی به لحاظ ساختاری تحول در خوری نیافته است (محقق کجیدی،52:1375) و قادر به ایفای نقش اقتصادی خود در مناطق روستایی نیست. در این میان، شکست برنامه ریزی توسعه بخش کشاورزی در کشور را می توان از دیدگاه های مختلف و در قالب علل ناکامی برنامه ریزی توسعه اقتصادی در ایران بیان کرد. برهمین اساس، صاحب نظران در تبیین این پدیده عمدتا دو دیدگاه یا پاسخ را مطرح نموده اند:
– دیدگاهی که ناکامی برنامه ریزی در کشور را ناشی از عوامل فنی یا به عبارت دیگر، ناشی از اشتباهات فنی سیاست گذاران و برنامه ریزان در انتخاب اهداف و ابزار اجرای این برنامه ها می داند؛ دیدگاه اول دولت را موجودی خنثی و بی طرف می داند که تنها عامل اجرای نظرات و توصیه های فنی برنامه ریزان است. بنابراین، شکست برنامه های توسعه، معرف انتخاب نادرست هدف های این برنامه ها یا نادرستی ابزار پیش بینی شده برای دستیابی به این هدف هاست. به نظر می رسد این دیدگاه قادر نباشد شکست برنامه های توسعه در ایران را توضیح دهد. واقعیت این است که خود برنامه ریزان و اقتصاددانان درباره هدف ها و سیاست های اجرایی برنامه های توسعه وحدت نظر ندارند؛
– دیدگاهی که برنامه ریزی در ایران و سایر کشورهای در حال توسعه را، نه به منزله تلاش آگاهانه دولت در این کشورها برای بهبود وضعیت اقتصادی خود، بلکه ابزار مدرن سرمایه داری مسلط بر استمرار روند استثمار اقتصادهای پیرامونی یا عقب افتاده می داند؛ این دیدگاه، دولت در ایران و به طور کلی دولت های کشورهای درحال توسعه را عنصر بی اختیاری می داند که هر اقدامی از جمله برنامه ریزی اقتصادی را دولت های قدرتمند بر آنها دیکته کرده اند (نظریه معروف توطئه) ضمن آنکه حضور تعیین کننده نیروهای قدرتمند خارجی در تحولات اقتصادی کشورهای درحال توسعه را نمی توان انکار کرد. برای مثال مقایسه تجربه برنامه ریزی توسعه در دو کشور ایران و کره جنوبی که هر دو به اردوگاه امپریالیسم و سرمایه داری غرب تعلق داشتند حقایق دیگری را آشکار می کند؛
– به نظر می رسد دیدگاه واقع بینانه تری نسبت به دو دیدگاه قبل موجود باشد که طرح هر گونه نظریه ای درباره ناکامی برنامه ریزی و اجرای برنامه های توسعه اقتصادی در ایران، در درجه اول معرف نظریه ای درباره رفتار دولت در کشور باشد. هر نظریه ای که بهتر بتواند این رفتار را تبیین کند نظریه معتبرتری درباره علل ناکامی برنامه ریزی در ایران خواهد بود. از دیدگاه سوم به جای آنکه همچون دیدگاه اول فرایند توسعه را فرایند تعامل متغیرهای اقتصادی محض بداند و دولت را واسطه ای بی طرف در تنظیم چگونگی این تعامل، یا همچون دیدگاه دوم، توسعه یافتگی یا توسعه نیافتگی را امری تحمیلی و خارج از حوزه اقتدار دولت های تسلیم وضعیت کشورهای درحال توسعه تصور کند به کنکاش در تاثیر عوامل غیراقتصادی محیط برنامه ریزی بر رفتار دولت می پردازد (سلیمی، 11:1384). براین اساس، دولت ها مبتنی بر جوهره ماهوی خود به درک توسعه می پردارند و محیط برنامه ریزی توسعه کشاورزی را جهت می دهند. لذا، شناسایی نیروی های غیراقتصادی(سیاسی) موثر بر محیط برنامه ریزی توسعه می تواند کلید اصلی ریشه یابی توسعه نیافتگی بخش کشاورزی باشد و مبنای مناسبی را برای تشخیص عوامل بازدارنده توسعه کشاورزی در مناطق روستایی فراهم سازد.
***ممکن است هنگام انتقال از فایل اصلی به داخل سایت بعضی متون به هم بریزد یا بعضی نمادها و اشکال درج نشود ولی در فایل دانلودی همه چیز مرتب و کامل و با فرمت ورد موجود است***
متن کامل را می توانید دانلود نمائید
چون فقط تکه هایی از متن پایان نامه در این صفحه درج شده (به طور نمونه)
ولی در فایل دانلودی متن کامل پایان نامه
با فرمت ورد word که قابل ویرایش و کپی کردن می باشند
موجود است
6-1-1- جنس پاسخگویان…………………………. 104
6-1-2- سن پاسخ گویان…………………………. 105
6-1-3- میزان تحصیلات پاسخگویان…………………. 106
6-1-4- سطح درآمد پاسخگویان……………………. 107
6-1-5- محل اقامت گردشگران…………………….. 108
6-1-6- مدت اقامت در منطقه…………………….. 109
6-1-7- هزینه سفر…………………………….. 110
6-1-8- هدف از بازدید منطقه……………………. 111
| عنوان | صفحه |
6-1-9- مهمترین منابع اطلاع رسانی از جاذبهها ……. 112
6-1-10- مهمترین مانع توسعه گردشگری در منطقه……. 113
6-1-11- امکانات خدماتی ورفاهی ………………… 114
6-1- 12- امکانات بهداشتی وزیربنایی …………… 115
6-1- 13- نقش تبلیغات درتوسعه گردشگری…………… 116
6-1- 14- نقش معرفی جاذبه ها درتوسعه گردشگری……. 117
6- 1-15- رضایت کلی گردشگران از سفر به شهرستان شوش. 118
6- 2- بررسی رابطه توسعه گردشگری دربهبود وتوسعه شرایط اقتصادی و اجتماعی شهرستان شوش………………………….. 119
6- 3-بررسی رابطه برنامه ریزی مناسب درزمینه گردشگری دربهبود شرایط اقتصادی واجتماعی …………………………… 120
6- 4- روش تجزیه وتحلیل SWOT………………… 121
6- 4-1-بررسی اثرات بهسازی و نوسازی با استفاده از ماتریس SWOT 122
6- 4-2- عوامل داخلی موثر برگردشگری در شهرستان شوش. 123
6-4-3 -عوامل خارجی موثر بر گردشگری درشهرستان شوش.. 123
6-4-4-تحلیل نقاط قوت ،ضعف، فرصت وتهدید ها……… 126
فصل هفتم : نتیجهگیری، بررسی فرضیهها و پیشنهادات
7-1- نتیجهگیری ……………………………… 132
7-2- بررسی فرضیههای تحقیق…………………….. 133
7-2-1- فرضیه اول…………………………….. 134
7-2-2- فرضیه دوم…………………………….. 134
7-3- ارائه پیشنهادات…………………………. 135
پیوست……………………………………….. 137
منابع ومأخذ………………………………….. 141
فهرست شكل ها
| عنوان | صفحه |
شکل2 -1 تعداد گردشگران ورودی به بازارهای گردشگری در سال 2009 49
شكل 4-1 موقعیت شهرستان شوش در استان و كشور…….. 65
شكل 4-2 نقشه ناهمواری های شهرستان شوش…………. 66
شكل 4-3 نقشه آب و هوای شهرستان شوش……………. 67
شكل 4-4 نقشه وضعیت بارندگی شهرستان شوش………… 68
شكل 4-5 نقشه وضعیت دما شهرستان شوش…………….. 69
شكل 6-1 توزیع فراوانی و درصد پاسخگویان براساس جنس. 104
شکل 6-2: توزیع فراوانی و درصد پاسخگویان براساس سن. 105
شکل 6-3: توزیع فراوانی و درصد پاسخگویان بر اساس میزان تحصیلات 106
شکل 6-4: توزیع فراوانی و درصد پاسخگویان بر اساس میزان درآمد 107
شکل 6-5: توزیع فراوانی و درصد گردشگران بر اساس محل اقامت 108
شکل 6-6: توزیع فراوانی و درصد گردشگران بر اساس مدت اقامت 109
شکل 6-7: توزیع فراوانی و درصد گردشگران بر اساس هزینه سفر 110
شکل 6-8: توزیع فراوانی و درصد گردشگران بر اساس هدف بازدی 111
شکل 6-9:توزیع فراوانی و درصد گردشگران بر اساس مهمترین منابع اطلاع رسانی از جاذبهها…………………………….. 112
شکل 6-10: توزیع فراوانی و درصد گردشگران بر اساس مهمترین مانع توسعه گردشگری در منطقه…………………………….. 113
شکل 6-11: وضعیت امکانات و خدمات رفاهی از نظر گردشگران 114
شکل 6-12: وضعیت امکانات بهداشتی و زیر بنایی از نظر گردشگران 115
شکل 6-13: نقش تبلیغات در جذب گردشگر……………. 116
شکل 6-14: نقش معرفی جاذبهها در توسعه گردشگری…… 117
شکل 6-15: رضایت کلی گردشگران از مکانهای گردشگری شهرستان شوش 118
شکل شماره 6-16:امتیاز بندی فرصتها،قوتها،ضعفها،تهدیدها 131
فهرست جدول ها
| عنوان | صفحه |
جدول 2-1 اصطلاحات گردشگری در متون علمیو سازمان جهانی گردشگری 18
جدول 2-2 ضریب فزاینده اشتغال(به مقدار تقریبی میلیون نفر) 39
جدول 2-3 پیش بینی ودرصد نرخ گردشگری بین سالهای 1995 – 2020 به میلیون نفر را نشان میدهد……………………………. 46
جدول 2-4 ده کشوری که بیشترین تعداد گردشگر را جذب نموده اند(تعداد گردشگربین المللی وارده برحسب میلیون نفر)………. 47
جدول 2-5 درآمد حاصل از صنعت گردشگری در مناطق مختلف جهان (برحسب میلیارد دلار آمریکا)………………………………. 49
جدول 3 -1 سیستم گردشگری…………………….. 54
جدول 4-1 جمعیت شهری شهرستان شوش 1385………… 74
جدول 4-2 جمعیت روستایی شهرستان شوش 1385………. 75
جدول 4-3 جمعیت شهرشوش را بر حسب جنس در طی سالهای 1355 تا 1385 را نشان میدهد…………………………………… 76
جدول 4-4 جمعیت و خانوار شهرستان شوش بر حسب تقسیمات کشوری 1375 77
جدول 4-5 جمعیت فعال و غیرفعال در سال 1385…….. 78
جدول 5-1 آمار بازدید کنندگان از برخی محوطههای تاریخی و موزههای شهرستان شوش………………………………….. 94
جدول 5-2 آمار بازدید کنندگان خارجی از آستان دانیال نبی(ع) رادرفروردین 88 نشان میدهد…………………….. 95
جدول 5-3 درصد وچگونگی استفاده ازقابلیتهای گردشگری استان توسط گروههای مختلف گردشگری
را نشان میدهد……………………………….. 100
جدول 5-4 شاخصهای جمعیت مقیم ورودی جهانگردان به هتل 101
جدول 5-5 مشخصات رستورانهای شهرستان شوش………. 102
جدول 6-1 توزیع فراوانی ودرصد پاسخگویان براساس جنس. 104
جدول 6-2 توزیع فراوانی و درصد پاسخگویان بر اساس سن 105
جدول 6-3 توزیع فراوانی و درصد پاسخگویان بر اساس میزان تحصیلات 106
جدول شماره 6-4 توزیع فراوانی و درصد پاسخگویان بر اساس میزان درآمد 107
جدول شماره 6-5 توزیع فراوانی و درصد گردشگران بر اساس محل اقامت 108
| عنوان | صفحه |
جدول شماره 6-6 توزیع فراوانی و درصد گردشگران بر اساس مدت اقامت 109
جدول شماره 6-7: توزیع فراوانی و درصد گردشگران بر اساس هزینه سفر 110
جدول شماره 6-8: توزیع فراوانی و درصد گردشگران بر اساس هدف بازدید 111
جدول شماره 6-9 توزیع فراوانی و درصد گردشگران بر اساس مهمترین منابع اطلاع رسانی از جاذبهها………………………… 112
جدول شماره 6-10توزیع فراوانی و درصد گردشگران بر اساس مهمترین مانع توسعه گردشگری در ……………………………. 113
جدول شماره6-11: وضعیت امکانات و خدمات رفاهی از نظر گردشگران 114
جدولشماره 6-12: وضعیت امکانات بهداشتی و زیر بنایی از نظر گردشگران……………………………………………. 115
جدول شماره 6-13: نقش تبلیغات در جذب جذب گردشگر…. 116
جدول شماره6-14: نقش معرفی جاذبهها در توسعه گردشگری 117
جدول شماره6-15 : رضایت کلی گردشگران از مکانهای گردشگری شهرستان شوش……………………………………………. 118
جدول شماره 6-16: فراوانی و درصد پاسخگویان …….. 119
جدول شماره 6- 17 آزمون کای اسکوئر ……………. 120
جدول شماره 6-18-ضریب همبستگی و ضریب تعیین رگرسیون 121
جدول6-19-تحلیل واریانس رگرسیون(ANOVA)…………. 121
جدول(6-20):نظام تجزیه و تحلیل SWOT…………… 124
جدول( 6-21):نظام تجزیه و تحلیل SWOT…………… 125
جدول شماره(6-22)ماتریسSWOT ( عوامل اصلی تأثیر گذار بر گردشگری شوش)بر اساس نظر کارشناسان…………………………… 126
جدول شماره (6-23) رتبه بندی عوامل تأثیر گذار از نظر کارشناسان 128
جدول شماره (6-24) ماتریس SWOT امتیازبندی عوامل اصلی تأثیرگذار بر گردشگری شوش بر اساس
نظر کارشناسان……………………………….. 130
| ی |
فصل اول
كلیات تحقیق
1-1- تبیین مسأله پژوهشی و اهمیت آن
اصولاً گردشگری درتاریخ زندگی انسان ریشه داردومسافرت از نقطه ای به نقطه دیگراز گذشتههای دور وجودداشته است هرچنددردورههای گذشته افرادکمتری ازاوقات فراغت خوداستفاده میکردنندامابه هرحال گردش وسفرانجام میگردید.
انسانهادردورانهای مختلف زندگی خودبرای دیدن جذابیتهای طبیعی،کشف فرصتهای اقتصادی، بهره مندی ازامکانات زیستی مناسب تر،آگاهی از تنوع قومیو فرهنگی بار سفر بسته اندو مشکلات را نیز تحمل کرده ا ند بنا براین توریسم قدمتی به بلندای تاریخ دارد.(زاهدی،3:1385)
به عبارتی سفردرسرشت انسان است آدمیچنان آفریده شده وچنان هستی گرفته است که بایدبه سفربرود.سفریک نیازحیاتی است.آدمیدرآغازبرحسب سرشت خودپابه سفرنهادوازپیامدهای احتمالی آن هیچ آگاهی نداشت ولی درضمن سفردستاوردهایی برای اوفراهم آمدکه سفررافضایی تازه بخشید (دیبایی،3:1371)
اماباوجوداینکه سفروگردشگری پدیده ای کهن است اماانقلاب صنعتی واکتشافات جدیدوافزایش رفاه عمومیواوقات فراغت انسانهاباعث تغییرات اساسی درنقش،ابعادواهمیت آن شده است.(سینایی،15:1382)
امروزه صنعت گردشگری یکی ازمنابع مهم درآمدوهمچنین ازعوامل موثردر ارتباطات فرهنگی بین کشورها میباشدوبه عنوان وسیع ترین صنعت خدماتی جهان اهمیت زیادی داردبه همین دلیل کشورها
درتلاشند تا با سرمایه گذاری مناسب سهم بیشتری از منافع این صنعت داشته باشند.
گردشگری میتوانددر صورت هدایت مناسب وبرنامه ریزی درست درآمدزاترین وارزآورترین صنعت باشدوسهم بسزایی درایجاد فرصتهای شغلی،توزیع ثروت در سطح جهان،کاهش فقروبهبودسطح زندگی مردم وتعاملات مثبت فرهنگی داشته باشد.
امروزه گردشگری با توجه به دامنه تقاضا و نیازهای فضایی روبه رشد از اهمیت وجاذبه خاصی برخوردار میباشد.( Flescher.2000)
شرط اساسی در گردشگری برنامه ریزی مناسب ومشارکت بخشهای مختلف جامعه است هماهنگی این بخشها دراجرای برنامهها نیز از اهمیت ویژه ای برخوردار است.
تجربه بسیاری از نواحی توریستی در جهان این امر را به اثبات رسانده است که در بلند مدت روش برنامه ریزی شده برای توسعه توریسم میتواند بدون ایجاد مشکلات عمده منافعی را در بر داشته باشدوبه حفظ رضایت بازار منجر شود.(رنجبریان،زاهدی،1379: 13)
همچنین باید درنظر داشت که برنامه ریزی گردشگری مانند سایر برنامههای توسعه باید به گونه ای باشد که تحقق تو سعه پایدار را میسر سازدتوسعه پایدار بر این امر دلالت داردکه ضمن تحقق منافع برای جامعه امروز،منابع مختلف گردشگری را برای استفاده آیندگان حفظ نماید.
شهرستان شوش با بر خورداری از جاذبههای فرهنگی،تاریخی،طبیعی ودیگر جاذبههای گردشگری میتواند نقش موثرتری در سطح استان و کشور در این زمینه ایفا نمایید وجود آثار تاریخی متعدد از جمله مجموعه تپههای باستانی شوش،آکروپل،شهر شاهی،کاخ آپادانا،ومعبد یا زیگورات چغا زنبیل،بقعه دانیال نبی(ع) آرامگاه دعبل خزاعی،یادمانهای دفاع مقدس وموزههای شوش وهفت تپه که آثار تاریخی متعدد را در خودجای داده اند میتوانند در جذب گردشگران داخلی و خارجی متوانند نقش مهمیداشته باشند بنا براین با توجه به توان بالای شهرستان شوش در زمینه گردشگری ضرورت تدوین و طراحی یک برنامه ریزی مناسب احساس میشود.این تحقیق تلاش دارد ضمن معرفی جاذبههای گردشگری این شهرستان موانع توسعه گردشگری در این شهرستان را برسی نماید ودر پایان راهکارهای مناسب برای توسعه گردشگری با تاکید بر توسعه پایدار ارائه دهد.
1-2- ضرورت و اهمیت تحقیق
امروزه گردشگری بزرگترین ومتنوع ترین صنعت دنیا به حساب میآیدوبا 200 میلیون نفرشاغل گردش مالی سالانه آن حدود4/5 تریلیون دلار میرسد.به بیان دیگر،این فعالیت 8 درصدکل اشتغال جهانی را به خود اختصاص میدهد دربیش از 150 کشور، گردشگری یکی از پنج منبع مهم کسب ارز خارجی است و در 60 کشور،رتبه اول را به خود اختصاص میدهد.تعدادکل گردشگران ورودی جهان از 25 میلیون نفردر سال 1950، به 760 میلیون نفر درسال 2004 افزایش یافته است.
پیش بینی میشودکه این تعداد درسال 2020 به 56/1میلیارد نفربرسد. نرخ رشدسالیانه گردشگری دردهه 1990 سالیانه 7 درصد ودرسال 2004 بیش از 10 درصد بوده است. در83 درصد کشورهای درحال توسعه یکی از منابع اصلی درآمد ودریک سوم کشورهای فقیر،عمده ترین منبع درآمد بوده است.(رضوانی:1387)
بسیاری از نویسندگان،گردشگری را یك فرصت منحصر به فرد افتصادی میدانند. در سالهای اخیر، گردشگری منبع درآمد سرشار در تجارب جهانی و عنصر مهمیدر بهبود و تنظیم موازنة بازرگانی و تراز پرداختهای بسیاری از كشورها شده است (كاظمی، 1386: 4).
توسعة گردشگری، به ویژه در كشورهای كمتر توسعه یافته، عامل مؤثری در مقابله با فقر است و موجب افزایش درآمد قشرهای مختلف،
كاهش بیكاری و رونق اقتصادی و در نتیجه بهبود كیفیت زندگی مردم و افزایش رفاه اجتماعی میشود. بررسیها نشان میدهد كه ارزهای به دست آمده از فعالیتهای گردشگری، در تنظیم تراز پرداختهای بسیاری از كشورها، به ویژه كشورهای كمتر توسعه یافته كه معمولاً وابسته به یك محصول اند، مؤثر واقع شده است (همان: 6-7).
اهمیت وعظمت گردشگری به ایجاد فرصتهای شغلی و درآمد محدود نمیگردد.درصورت برنامه ریزی وتوسعه برنامه ریزی شده قادراست منافع مستقیم وغیرمستقیم اقتصادی،اجتماعی،فرهنگی،محیطی وسیاسی راایجاد وسهم قابل توجهی ازتوسعه ملی ومنطقه ای رابه خوداختصاص بدهد،به عبارتی به بهبود شاخصهای عدالت عدالت اجتماعی،ارتقاء سطح زندگی،رفاه عمومی،تعادل وتوازن منطقه ای منجرگردد.(معصومی: 1388، 14)
شهرستان شوش دارای جاذبههای فراوان توریستی از جمله جاذبههای تاریخی و فرهنگی و جاذبههای طبیعی است. اما به دلیل عدم سرمایه گذاریهای کافی و نبود امکانات و خدمات و زیرساختهای گردشگری، نتوانسته اند چندان موثر واقع شوند.
1-3- پیشینة تحقیق
در هر تحقیق علمی، مطالعه و بررسی تحقیقات و پژوهشهاییكه در ابتدا با موضوع انجام شده، لازم و ضروری است، چرا كه تحلیل بدون دستیابی به نتایج پژوهشی دیگران و توسعه كامل آنها، امكان رسیدن به پاسخ مناسب و تجزیه و تحلیل بهتر میسر نیست.
پیرامون توریسم و اكوتوریسم در منطقه مورد پژو هش با توجه به وجود جاذبههای گردشگری ، تاریخی، فرهنگی و مذهبی و طبیعی تحقیق چندانی انجام نشده است.
– حبیب الله جعفری پناه (1380) در پایان نامه خود تحت عنوان مطالعه و برنامه ریزی جاذبههای توریستی شهر ابركوه به شناسایی جاذبههای گردشگری به منظور فعال نمودن آنها در راستای جذب توریست پرداخته است. وی در این بررسی توان اقامتی شهر را برای گردشگران به مدت 24 ساعت پیش بینی نموده است.
– رضا مختاری(1382) در پایان نامه خود تحت عنوان تحلیل پتانسیلهای گردشگری بخش باغبهادران و برنامه ریزی توسعه آن پس از معرفی جاذبهها و پتانسیلهای گردشگری بخش، راهكارهای توسعه این صنعت را به منظور جذب توریست بیشتر و ارتقاءكمیوكیفی بخش ارائه داده است.
عبدالکریم عزیزی ( 1378 ) در پایان نامه خود تحت عنوان بررسی قابلیت سنجی منطقه ای توریسم به منظور برنامه ریزی گردشگری به معرفی جاذبههای گردشگری شهر یاسوج پرداخته وامکانات و تنگناهای این شهر را در این زمینه مورد بررسی قرار داده ودر پایان پیشنهاداتی در زمینه گسترش گردشگری در این شهر ارائه نموده است.
غلام حسین احسانی( 1385 ) در پایان نامه خود بررسی جاذبهها توریستی و اکو توریستی منطقه خروطبس پرداخته است و پیشنهاداتی در زمینه توسعه و برنامه ریزی توریسم ارائه نموده است و به این نتییجه رسیده است که جهت توسعه و ساماندهی گردشگری تنها برنامه ریزی تک بعدی اقتصادی نمیتواند موفق شود و باید به جنبههای اجتماعی و فرهنگی نیز توجه شود.
1-4- اهداف تحقیق
شناسایی ومعرفی توانهای گردشگری شهرستان شوش
بررسی موانع توسعه گردشگری درسطح شهرستان.
ارائه راهکارهای منا سب برای توسعه گردشگری درشهرستان شوش
1-5- فرضیهها وسوال
سوال:
– عمده ترین موانع توسعه گردشگری درشهرستان شوش کدامند؟
فرضیهها:
– به نظر میرسد توسعه گردشگری نقش بسزایی در بهبود و توسعه شرایط اقتصادی واجتماعی درسطح شهرستان شوش داشته باشد.
– به نظر میرسد برنامه ریزی مناسب در زمینه گردشگری میتواند در توسعه و رشد گردشگری در سطح شهرستان شوش نقش مهمیداشته باشد
1- 6- واژگان كلیدی
-جاذبهها:یك منبع دائمیومهم طراحی شده است كه به منظور تفریح، سرگرمی، لذت بردن وآموزش بازدید كنندگان كنترل و اداره میشود (رنجبر یان، زاهدی، 1384 : 155 ).
-گردشگری:گردشگری فعالیتی است که فرد در مسافرت ودرمکانی خارج از محبط عادی خود انجام می دهد این مسافرت بیش لز یک سال طول نمی کشد وهدف تجارت یا فعالیت های دیگراست (موحد، 1386 : 14(
-گردشگری پایدار: عبارت است از گسترش این صنعت و جذب گردشگران به كشور با استفاده از منابع موجود به گونه ای كه ضمن پاسخ دادن به نیازهای اقتصادی، اجتماعی، فرهنگی و ضوابط قانونی جامعه و همچنین انتظارات گردشگران، بتواند وحدت و یكپارچگی، هویت فرهنگی و سلامت محیط زیست، رشد اقتصادی و رفاه مردم و مهمانان آنها را به گونه ای متوازن و پیوسته تأمین نماید(منصوری، 1381 : 37 ).
-شوش: شهرستان شوش یکی از شهرستانهای استان خوزستان است که از شمال به شهرستان اندیمشک، از شمال شرقی به شهرستان دزفول، از شرق به شهرستان شوشتر واز جنوب و جنوب شرقی به شهرستان اهواز،از جنوب و جنوب غربی به شهرستان دشت آزادگان،از غرب و شمال غربی به استان ایلام محدود است (سازمان برنامه و بودجه استان خوزستان،1375: 1)
[1] Attractions
[2] Turism
[3] Sustainable Tourism
***ممکن است هنگام انتقال از فایل اصلی به داخل سایت بعضی متون به هم بریزد یا بعضی نمادها و اشکال درج نشود ولی در فایل دانلودی همه چیز مرتب و کامل و با فرمت ورد موجود است***
متن کامل را می توانید دانلود نمائید
چون فقط تکه هایی از متن پایان نامه در این صفحه درج شده (به طور نمونه)
ولی در فایل دانلودی متن کامل پایان نامه
با فرمت ورد word که قابل ویرایش و کپی کردن می باشند
موجود است
.
1-1.تبیین مسأله پژوهشی و اهمیت آن
مسکن پایدار نقش بااهمیتی در ثبات خانواده ، رشد اقتصادی و اجتماعی و بالا بردن ضریب ایمنی افراد خصوصا ارتقای فرهنگی و آرامش روحی اعضای خانواده دارد و در کل سیستم نیز تاثیر میگذارد (آسایش ،67:1375). یکی از راههای مهم آگاهی از وضعیت مسکن پایدار ، استفاده از شاخص های پایداری مسکن میباشد . این شاخص ها بیانگر وضعیت کمی و کیفی مسکن روستایی از یک طرف و بهبود بخشی برنامه ریزی مسکن از سوی دیگر برای یک افق بلندمدت است (لطفی ،1:1388).شاخص ها در واقع ابزار اندازهگیری وسنجش وضعیت پایداری مسکن و روند تحول آن و همچنین میزان موفقیت و تحقق سیاست های مسکن محسوب می شوند به همین دلیل علاوه بر ارزیابی وضعیت ، در تدوین اهداف کمی برنامه ها نیز مورد استفاده قرار می گیرند .( حکمت نیا ، 116:1385). تاکنون بطورهماهنگ و یکپارچه درخصوص تعیین سطح پایداری شاخصهای مسکن پایدار روستایی مطالعهای صورت نگرفته و همچنین در برنامه ها نسخه یکسانی برای روستاها و مساکن روستایی تجویز می شود در حالی که مناطق روستایی و مساکن از نظر شرایط جغرافیایی و آسیب پذیری با یکدیگر متفاوتند لذا نظام برنامه ریزی کشور نیازمند ساختاری جهت سنجش و ارزیابی پایدار مسکن روستایی است تا علاوه بر مشخص شدن شاخص های مناسب برای هر منطقه جغرافیایی ، میزان تحقق آنها در برنامه ها ارزیابی شود .
با توجه به تحولاتی که طی سالهای اخیر در جوامع روستایی کشور بوجود آمده است پرداختن به مقوله مسکن پایدار روستایی ، اهمیت خاصی می یابد ، برای رسیدن به نتایج کاربردی از جهات مختلف چون اقتصاد ، فرهنگ ، معماری ، سازه و ….. به پایداری مسکن روستایی باید توجه کرد . در این راستا طراحی و تدوین شاخص های پایدار مسکن روستایی همگام با تغییرات و تحولات در عرصه سکونت گاههای روستایی امری قطعی و ضروری تلقی می گردد تا فرایند طراحی الگوی توسعه پایدار با تاکید بر مسکن روستایی ، سازگاری خود را با سایر شاخص های توسعه روستایی همراه و همگام سازد .
با این حال مساله مهم آن است که شاخص های تبیین کننده پایداری مسکن روستایی در هر مکان جغرافیایی متفاوت و دارای ویژگیهای خاص خود میباشد . در این بین لازم است با بهره گیری از ابزارهای مناسب ضمن شناسایی این شاخص ها که تبیین کننده تفاوت ها و افتراقات مکانی – فضایی است اهمیت آنها شناخته در محدوده دهستان های مشخص با تفاوت های جغرافیایی مورد آزمون قرار گیرند .
تا کنون بطور هماهنگ و یکپارچه در خصوص تدوین شاخص های پایداری مسکن در نواحی روستایی کاری صورت نگرفته لذا نظام برنامه ریزی کشور نیازمند ساختاری جهت ارزیابی پایداری مسکن روستایی است تا علاوه بر مشخص شدن شاخص های مناسب برای هر منطقه جغرافیایی ، میزان تحقق آنها نیز در برنامه ها ارزیابی شود .
مساکن روستایی بخش مرکزی کرج نیز به مانند مساکن روستایی کشور از این مسایل جدا نیست و مشکلات بخش مسکن رادارد بنابراین با توجه به وضعیت مساکن روستایی بخش مرکزی کرج ،تلاش برای شناسایی هرچه دقیق ترمشکلات مسکن و رفع مسایل وموانع بر سر راه رسیدن به مسکن پایدار از جمله الزاماتی در مسیر توسعه روستایی منطقه مورد مطالعه به شمار می آید.مطالعه حاضر درصدد است تا با شناسایی عوامل موثر بر توسعه مسکن پایدارونقش مسکن پایدار بر توسعه روستایی بخش مرکزی شهرستان کرج را مورد تجزیه و تحلیل قرار دهد .
1-2.ضرورت و اهمیت تحقیق
روستاها مرکز تولیدات کشاورزی،دامی،صنایع دستی وکانون تامین مایحتاج خوراکی جمعیت کشور هستند. به اعتباری می تون آنها را کانون تولید ثروت و ارزش افزوده در کشور محسوب نمود. زیرا به رغم میزان سرمایه گذاری اندک در مقایسه با شهر ها،حدود یک سوم تولید ناخالص ملی کشور از آنها به دست می آید(طالب و دیگران،1379).تجربه نشان می دهد درمناطقی که روستاها مورد غفلت و بیتوجهی بودهاند مشکلات شهری-روستایی بیشتر و در مناطقی که ازعمران وآبادانی برخوردارند نابسامانی منطقه ای کمتر بوده است(سعیدی و طالب،1376).به همین دلیل نادیده گرفتن و رها نمودن روستاهاو بی توجهی نسبت به مسکن و بافت آنهاضمن نادیده گرفتن شرایط آسایش برای بخش قابل توجهی ازجمعیت کشور؛برهم زدن تعادل اجتماعی –اقتصادی کالبدی مناطق و متعاقب آن بروزنابسامانی نظام سکونتگاهی کشوررا به دنبال خواهد داشت(حبیب،1375). با توجه به اینکه مسکن یکی ازشاخصهای توسعه یافتگی ویکی ازنیازهای اساسی انسان محسوب می شود،بنابراین جایگاه مسکن و برنامه ریزی برای آن ولزوم توجه به آن از اهمیت زیادی برخوردار است. مهمترین دلایل توجه به مسئله مسکن روستایی عبارتند از:تحول شرایط زندگی روستایی والزام تطابق با شرایط حال،ضرورت کاهش خسارات بلایای طبیعی،سیل،زلزله،طوفان و رانش زمین،الزامات بهسازی و مقاوم سازی مساکن وابسته،فراهم آوردن محیط مناسب زندگی وتوازن شهر وروستاوبوجودآوردن شرایط مناسب زندگی برای جوانان و افراد تحصیل کرده می باشد.مساکن روستایی در ایران با توجه به تنوع اقلیمی وجغرافیایی دارای تیپ های مختلفی هستند،این مساکن با توجه به ویژگی های جغرافیایی،وضعیت زمین،نوع معیشت،شیوه های زیستی وسبک زندگی هرناحیه ساخته شده اند.روستاییان با توجه به دسترسی به مواد اولیه مسکن که اغلب از منابع محلی تامین می شود،اقدام به احداث مسکن خود می نمایندکه درنهایت استاندارهای مربوط به مسکن،رعایت نشده است.از این رو توجه جدی به کیفیت و کمیت ساختمان هایا به عبارتی مسکن روستایی لازم و ضروری مینماید،چرا که مسکن مناسب واستانداردازشاخص های توسعه روستایی به شمارمی آید(لطفی ودیگران،1388: 107-106). مسکن روستایی در ایران ازچند عامل رنج میبرد: ضعف تکنیکی ساخت و ساز،وجود مصالح کم دوام و کم توجهی به مقاوم سازی مسکن روستایی است(بهرامی،1390).که مساکن روستایی شهرستان کرج هم از این قاعده مستثنی نیستند.لازم است در شیوه نگرش به طراحی و ساخت مسکن روستایی در عین حفظ خصوصیات بومی،روش های ساخت محلی وتطابق مسکن با نیازهای معیشتی روستاییان اصلاح شده ومسایلی مانند مقاومت در برابر زلزله،ملزومات بهداشتی ،مباحث زیست محیطی ،استفاده بهینه از انرژی و مانند آن در طرح مسکن روستایی ملحوظ گردد(زندیه وحصاری،1390).
از مهمترین موارد اهمیت و ضرورت تحقیق ، می توان به موارد ذیل اشاره نمود:
1) مطالعات در زمینه مسکن در کشور عمدتا به مسکن شهری معطوف بوده است . کمبود مطالعات در این زمینه و وجود تفاوت بین مسکن شهری و روستایی ، تحقیقات در زمینه شناخت ویژگی های توسعه پایدار مسکن در نواحی روستایی را از اهمیت خاصی برخوردار ساخته است . علی رغم این نیاز ، ماهیت توصیفی پژوهش های انجام شده طی سالهای اخیر و یا محدود بودن آنها به مناطقی خاص مانند گونه شناسی مسکن در برخی استان ها تاکنون نتوانسته به ارایه معیارهای مشخص و معتبری که در طراحی و برنامه ریزی مسکن موثرند
منجر شود .
2) مبحث مسکن به طور عام و پایداری مسکن روستایی به طور خاص از جمله مهمترین مباحث مطرح شده در برنامه های توسعه اقتصادی ، اجتماعی و فرهنگی بعد از انقلاب به شمار می رود . عدم درک و شناخت تفاوت های موجود در این زمینه به لحاظ هم سویی و هم پوشی مسکن روستایی با سایر فعالیت های اقتصادی و جریانات اجتماعی و تاثیر عمیق آن در فرایند اشتغال و رفاه جامعه روستایی ، میتواند اثرات سویی بر پیکره نظام برنامه ریزی کشور وارد نموده و تنش های اجتماعی ، اقتصادی و کالبدی مختلفی را به همراه داشته باشد .
3) تدوین یک برنامه جامع در بخش مسکن روستایی نیازمند شناسایی و تجزیه و تحلیل ابعاد و اجزای مختلف مسکن است و شاخص های مسکن به عنوان یک برنامه جامع و ابزاری ضروری برای بیان ابعاد مختلف اجتماعی ، اقتصادی ، فرهنگی وکالبدی مسکن از جایگاه ویژهای در برنامه ریزی مسکن روستایی برخوردار هستند .
4) با تعریف و تدوین شاخص های مسکن روستایی شناخت عناصر ، کمیت ها و کیفیت های فضایی آن ، تفاوت های موجود در نیازهای کمی و کیفی مسکن در مناطق مختلف کشور را نشان داده و با تاکید بر ضرورت پرهیز از برنامه ها و اقدامات یکسان مشابه در مناطق روستایی بستر لازم برای تصمیم گیری های متناسب با قوت ها و ضعف های مسکن در پهنه – های مختلف جغرافیایی کشور را مهیا سازد .
1-3. پیشینة تحقیق
بدیهی است که توجه به پیشینه و ادبیات پژوهش انجام گرفته در راستای هر موضوع تحقیق برای هر محقق لازم و ضروری است . بر این اساس نتایج تعدادی از مهم ترین آنها را که به نحوی در راستای موضوع تحقیق یا بخشی از آن قرار می گیرد مطرح می کنیم .
ریموند و آندرو[1](2000): در بررسی خود تحت عنوان روند وخط سیرزندگی روستایی در روستاهای کانادا معتقدندکه روستاهای این کشور در چند سال اخیرتحت تاثیر فرایندهای جهانی سازی ،شهرنشینی وگسترش تکنولوژی های مدرن قرار گرفته اندکه این عوامل به نوبه خودباعث تغییرات اجتماعی،فرهنگی،جمعیتی و اقتصادی در روستاها شد اند.
وین کنت و دیگران2(2001): نقش سیاستگذاریهای مسکن ، دسترسی به زمین ، زیرساخت های مسکن ، مقررات ساخت ، مصالح ساختمانی و صنایع مرتبط با مسکن را درکشور نیجریه بررسی کرده اند و به این نتیجه رسیدند که افزایش نقش بخش خصوصی می تواند منجر به کاهش مشکلات مسکن گردد .
می و همکاران3(2006): نتایج مطالعات نشان میدهد عوامل اجتماعی،اقتصادی،فرهنگی و فضایی باعث تغییر شکل مساکن می شوند.ضمن اینکه خاطر نشان می شودکه سرعت شهرنشینی و جهانی شدن نیزدر تغییر شکل مساکن تاثیر گذار بودهاند.
ایسیک و تولبنتسی 4(2008): در تحقیق خود تحت عنوان ” مسکن پایدار در شرایط جزیره ای با استفاده از تثبیت زمین آهکی ” به نقش مواد ساختمانی در پایداری مسکن پرداخته اند . و معتقدند مواد ساختمانی در بخش مسکن تاثیر مهمی بر محیط و اکوسیستم دارد . از این روی آنها انتخاب مواد مناسب و مطابق با نیازهای هر منطقه برای مسکن را یکی از مهم ترین استراتژیها در توسعه مسکن پایدار دانسته اند .
مالین ومایلز5 (2009): درتحقیق خود تحت عنوان”مسکن با کیفیت،کلید دست یابی به جوامع پایدار”به مشخصات مسکن با کیفیت و نقش مسکن درجذابیت و سلامت جوامع توجه کرده اند.دراین تحقیق مسکن پایدار ابزارکلیدی در ایجاد جوامع پایدار قلمداد شده است.
تقی زاده (1380) : در مطالعه ای تحت عنوان ” توسعه پایدار شهر و مسکن ” به این نتیجه رسید توجه به مقولات اساسی مرتبط با انسان ، طبیعت ، فرهنگ ، محیط و تاثیر آنها بر یکدیگر برای توسعه پایدار شهر و مسکن ضرورت دارد و برای حرکت به سمت توسعه پایدار شهر و مسکن نتایجی را بیان می دارد .
سرتیپی پور(1384): به این نتیجه رسیده است که با تعریف و تدوین شاخصهای مسکن روستایی و شناخت عناصر،کمیت ها وکیفیت های فضایی آن،تفاوتهای موجود در زمینه نیازهای کمی و کیفی مسکن مشخص می شود.
لطفی و دیگران(1388):درمطالعه ای تحت عنوان شاخصها مولفههای ضروری در برنامه ریزی و سیاست گذاری مسکن روستایی در ایران این گونه نتیجه گرفتهاند که شناخت و بکارگیری شاخصهای مسکن روستایی در بلند مدت ،مسکن روستایی را متحول و این امر منجر به ارایه یک الگوی مناسب و توسعه یافته مسکن روستایی درکشور خواهد شد.
صیدایی و دیگران(1389):درمطالعه ای تحت عنوان تحلیل فضایی مسکن روستایی در استان کهکیلویه و بویراحمد به این نتیجه رسیدندکه پنج عامل تسهیلات و امکانات،مالکیت،تاسیسات و رفاه و استحکام سازه نقشی مهم و اساسی در توسعه مسکن روستایی دارند و توجه به این عوامل در برنامه ریزی برای رسیدن به وضعیت بهینه مسکن ضروری به نظر می رسد.
پورطاهری و دیگران(1390):درپژوهشی تحت عنوان ارزیابی تغییرات فرهنگی برالگوی مسکن روستایی در روستاهای بخش مرکزی شهرستان قزوین به این نتیجه رسیدند که بین تغییرات فرهنگی و تغییر الگوی مسکن روستایی رابطه خطی معناداری وجود دارد.
بیتی(1390):درمطالعه ای به این نتیجه رسیدكه ساخت و سازهای معاصر روستایی از تامین کیفیت فضایی مطلوب فاصله زیادی دارد.این مشکلات را می توان دراثر دو عامل”1-عدم جامعیت الگوهای تدوین شده وضعف آنهادرانطباق با تمام جوانب زندگی روستایی 2-موانع اجرایی”می باشد.
این تحقیق در راستای تکمیل تحقیقات گذشته انجام شده است با این تفاوت که نگارنده در این تحقیق به دنبال این بوده است تا با شناسایی عوامل موثر بر توسعه پایدار مسکن و با طراحی شاخص های مناسب ، میزان پایداری این شاخصها را در دهستانهای مورد مطالعه ارزیابی کند تا ضمن سنجش این شاخصها تفاوتهای موجود را نیز در دهستانهای مورد مطالعه به لحاظ میزان پایداری در شاخص ها و ابعاد توسعه پایدار مسکن روستایی مشخص سازد .
[1] -Rymond and Androw
2-Vincent
3-Mai
4-Isik and Tulbentic
5-Malim and Myls
***ممکن است هنگام انتقال از فایل اصلی به داخل سایت بعضی متون به هم بریزد یا بعضی نمادها و اشکال درج نشود ولی در فایل دانلودی همه چیز مرتب و کامل و با فرمت ورد موجود است***
متن کامل را می توانید دانلود نمائید
چون فقط تکه هایی از متن پایان نامه در این صفحه درج شده (به طور نمونه)
ولی در فایل دانلودی متن کامل پایان نامه
با فرمت ورد word که قابل ویرایش و کپی کردن می باشند