وبلاگ

در جهان امروز، مساله تبادل فرهنگی برداشته شدن مرزها و برطرف و برگردان اقتصادی بیشتر این صنعت به نسبت دیگر امور با توجه به رو به اتمام بودن ذخایر طبیعی کشورها از طرف دیگر، جایگاه مهم توریست و صنعت توریسم را بهتر معرفی می نماید.

از این رو مطالعات و برنامه ریزی گسترده ای بر روی این مهم در حال انجام است تا کشورها در هر لحظه موفقترین مسیرها را پیش روی این صنعت ترسیم نمایند.

 

 

ایران از نظر دارا بودن پتانسیل جذب توریست دارای امتیازات بالایی می باشد.

 

 

این سرزمین پهناور با مساحتی در حدود ۱۶۴۸ هزار کیلومتر مربع به علت پیشینه طولانی تاریخی و خصوصیات ویژه اقلیمی از مهمترین کشورهای توریستی به شمار می رود.(خسروی،۱۳۸۸،۵۸) قدمت طولانی تاریخی، فرهنگ و تمدن غنی، کشور ما را دارای دستاوردها و آثار کرده است و از طرفی، به علت وجود چهار فصل در یک زمان از ویژگیهای خاص اقلیمی برخوردار است.

 

 

این نوع آب و هوایی تبعات زیادی را در یک زمان از ویژگی های خاص اقلیمی برخوردار است. این تنوع آب و هوایی تبعات زیادی را در بر دارد و باعث به وجود آمدن پتانسیلهای متفاوت و جذابی هم از نظر طبیعی و هم مصنوعی بقرای جهانگردان می شود، اما بنا به مشکلات موجود جهت جذب توریست که در مباحث بعدی به آنها می پردازیم، نتوانسته ایم جایگاه واقعی خود را پیدا کنیم.

 

 

علم پزشکی در حال پیشرفتهای چشمگیری است و زمان در آن تاثیر بسزایی دارد. با توجه به حل بسیاری از دردها و امراض لاعلاج، به این نتیجه رسیده اند که داروها واین روشهای پیشگیری خود مسبب عوارض جانبی بعدی میشود. و علت آن استفاده از داروهای شیمیایی و در کل ساخته شده بشر است.(کرد بچه،۱۳۸۸،۱۳۲) اما در تحقیقات و مطالعات، امزوزه به این نکته پی برده اند که درمان از راه طبیعی بهتر بوده و این روش عوارض جانبی بعدی را به دنبال نخواهد داشت.(صفائی،۱۳۷۳،۱۲۵)

 

 

برای همین منظور است که استفاده از داروهای گیاهی (طب گیاهی) و آبهای معدنی (آبدرمانی) و دیگر روشهای طبیعی، بالخص در کشورهای توسعه یافته ای که خود صاحب بزرگترین پیشرفتهای پزشکی هستند نیز توصیه میشود. از این رو در حال حاضر کشورهایی که به نحوی دارای چشمه های طبیعی می نمایند.( الکسین سنوری.۱۳۵٫۱۳۸۵)

 

 

منطقه مشگین شهر واقع در استان اردبیل در دامنه زیبایی رشته کوه سبلان قرار گرفته است. این شهر با چشم اندازی طبیعی و زیبا از مناطق نسبتا بکر کشورمان است که ۱0 چشمه آبگرم معدنی را که هر کدام دارای خواص متفاوت و متنوع درمانی خاص خود می باشند در خود جای داده است. (محمدرضا غفوری ۱۳۵٫۱۳۷۸)تاریـخ میگویـد: تمدنهای بـزرگ جـهان در کنـار آبــها و رود خـانه ها بوجـود آمدنـد.(حسین زارعی. ۶۵٫۱۳۸۱)

 

 

جغرافیا می گوید: بیشترین سطح زمین را آب تشکیل داده که فعل و انفعالات آن چرخه حیات را می سازد، از این فعل و انفعالات دریاها و دریاچه ها شکل می گیرند، چشمه ها منشا می گیرند، و در همه جای این کره خاکی، آب های گوناگون شکل می گیرد و بشر نیز استفاده های مختلف از آن می کند.(خداداد لطفی.۱۴۵٫۱۳۷۸)

 

 

امروزه برخی از آبهای زیر زمینی که خروشان و جوشان از عمق و ژرفای زمین می جوشد، و بیرون می آید که آنها را آبهای معدنی می گویند.

 

 

جلوه های آب متنوع و پر جاذبه است و چشمه هایی آب و آبهای معدنی، علاوه بر شفای درد از دیدنیهای طبیعت، و نشان رمز و راز و شگفتی خلقت است، به همین دلیل است که آبهای معدنی در هر نقطه از دنیا وکشورها یقینا محل مراجعه مسافران است. آبهای معدنی کالایی است که مشتریان خود را از راه دور و نزدیک بسوی خود می کشاند.آب، بخصوص آب معدنی، نه تنها روح و روان را جلا می بخشد، در التیام دردهای جسمی نیز موثر هست و علاج را سرعت می بخشد.

 

 

پروژه پیشنهادی حاضر به گوشه ای از روش آب درمانی با آبهای معدنی، بر مبنای علم و تجربه بشری پرداخته است. گامی کوچک در راهی که مقصدی معین دارد، هرچند طولانی است، و صبر و مداومت طلب می کند. در واقع به تعبیر دیگر، تبدیل فضای ناپایدار وغیربهداشتی سنتی، به فضاییپایدار و بهداشتی مدرن، در قالب یک مجموعه آبدرمانی که، صرفا به مقوله درمان با آبهای معدنی است می پردازد. با توجه به اشاره ای مختصر به سابقه تحقیقات انجام شده درباره مو ضوع، و نتایج بدست آمده در داخل و خارج از کشور و نظرات علمی موجود و با

 توجه به نمونه هاییدر داخل کشور، نیاز به تحقیق، در تاریخچه علم آبدرمانی و استانداردهای معماری در این زمینه می باشد، البه استفاده از نظر کارشناسان مربوطه خالی از لطف نمی باشد.

 

 

 

 

 

چكیده

 

 

با گسترش روزافزون شهر نشینی مشكلات مربوط به زندگی شهری نظیر مساله مالی، مشغله‌های كاری، استرس، فاصله عاطفی افراد خانواده، كاهش میزان استفاده از اوقات فراغت و تفریحات گروهی را منجر شده است. در صورتی كه حق استراحت و استفاده از مرخصی با حقوق و ایجاد تسهیلات اداری لازم، برای استفاده بیشتر مردم از تعطیلات و اوقات فراغت در واقع دستاوری است که بشر پس از سالها کار و تولید انبوه فرهنگ مادی در قرن اخیر به دست آورده است. بنابراین نیاز به فضاهایی برای استراحت، تمدد اعصاب، تفریح ضروری به نظر می‌رسد.

 

 

 

• علت انتخاب موضوع

 

 

با توجه به كم شدن تفریحات گروهی و خانوادگی و مشكلاتی چون مسافت های طولانی، هزینه های بالای سفر و كمبود برخی امكانات سبب شد كه توجه ویژه‌ای به این مقوله صورت گیرد.

 

 

زندگی كردن در فضاهای شلوغ و پر سرو صدای شهرها ونیاز افراد به مكانی آرام و زیبا برای استراحت و تمدد اعصاب از ضروریات جامعه امروز می‌باشد.سفر به مكانی كه فاصله چندانی با شهر نداشته باشد و مستلزم برنامهریزی خاصی نباشد از ویژگی‌های مهم این پروژه محسوب می‌شود.

 

 

 

• اهمیت و ضرورت انجام پروژه

 

 

این پروژه با فراهم نمودن جایی كه صرفاً خود آن مكان هدف و مقصد باشد و به نوعی اوقات فراغت ساكنین شهرها، افرادی كه نمی‌دانند كجا بروند و تمایل به سفرهای كوتاه در محیطی به دور از هیاهوی شهرها دارند از اهمیت ویژه‌ای برخوردار است..

 

 

چه بسا بی توجهی به امر اوقات فراغت و تفریح در دراز مدت آثار سوء اجتماعی در ابعاد خانواده و جامعه خواهد داشت. در صورتی كه وجود فضا‌های تفریحی مناسب سبب پیوند قوی‌تر افراد خانواده و افزایش بازده افراد در محیط كار می‌شود. لذا پرداختن به موضوع تفریح و برنامه‌ریزی برای پر كردن اوقات استراحت  شهروندان ضروری است.

 

• اهداف پژوهش و طراحی

 

 

هدف از انجام این پژوهشطراحی مكانی مناسب برای تفریح و استراحت  به منظور پر كردن اوقات فراغت آخر هفته شهروندان است. در نظر گرفتن سایتی كه به لحاظ موقعیت دارای طبیعت زیبا و جذاب برای استفاده كننده‌گان باشد و همچنین طراحی مكانی همگون با طبیعت سایت كه پاسخگوی نیازها وكمبودهای افراد می‌باشد، از اهداف این پژوهش است.

 

 

 

• موقعیت استقراری پروژه

 

 

سایت مورد نظر این پروژه در استان اردبیل واقع در شهرستان مشگین شهر است. این سایت به دلیل طبیعت مناسب، آب و هوای مطلوب و ییلاقی، نزدیكی به کوه سبلان انتخاب شده است.

 

 

 

• برنامه‌ریزی كالبدی

 

 

مجموعه اقامتی- تفریحی-آبدرمانی مورد نظر این پروژه شامل:

 

 

 فضاهای عمومی (سالن های چند منظوره، رستوران، كافی‌شاپ)

 

 

 فضاهای اقامتی (اتاق‌ها و سوئیت‌های خانوادگی)

 

 

 فضاهای تفریحی(استخر، اتاق ماساژ، محوطه آفتابگیری)

 

 

 فضاهای اداری (اتاق‌های مدیریت، اتاق پرسنل، اتاق مربیان)

 

 

فضاهای خدماتی (پاركینگ، بخش‌های تأسیساتی)

 

 

می‌باشد.

 

 

 

 

 

 

• روش تحقیق و طراحی

 

 

روش‌های تحقیق در این پژوهش شامل گرد‌آوری اطلاعات، روش‌های تجزیه وتحلیل(توصیفی) وروشهای قیاسی می‌باشد. گردآوری اطلاعات خود شامل: مطالعات كتابخانه‌ای، سایت‌های اینترنتی، مجلات معماری و مطالعات پیشین انجام شده در این زمینه می‌باشد.

 

 

 

• ساختار و فصول پژوهش

 

 

این پژوهش مشتمل بر پنج فصل به شرح زیر می‌باشد:

 

 

فصل اول- کلیات

 

 

فصل دوم- نمونه ها(ادبیات تحقیق)

 

 

فصل سوم – مبانی نظری طرح

 

 

– فضاهای عمومی

 

 

– فضاهای اقامتی

 

 

– فضاهای تفریحی

 

 

– فضاهای اداری

 

 

– فضاهای خدماتی

 

 

-آبدرمانی

 

 

فصل چهارم- تجزیه وتحلیل(برنامه فیزیکی، ایده وکانسپت)

 

 

فصل پنجم- نقشه های معماری

عواملی که نیاز استفاده از این مرحله مرمت را ضروری می کند:

 

 

1- تابش اشعه فرابنفش خورشید که تاثیر زیادی بر کاهش رنگ قالی دارد.

 

 

2- اشتباه بافنده در زمینه انتخاب رنگ یک خامه و عوض شدن آن رنگ در یک قسمت بافت که در اصطلاح به آن رگه دار شدن قالی می­گویند.

 

 

 3- در میانه کار بافت، یکی از خامه ها تمام و خامه جدیدی تهیه شده که از لحاظ رنگی با خامه قبلی مطابقت ندارد و قالی دو رنگ می شود”پیتر.اف،1389، ص 38″.

 

 

4- بعد از بافت یکی از رنگ های بکار رفته در قالی مورد پسند مشتری نیست و تصمیم به تغییر آن رنگ می­دهد.

 

 

5- شدت رنگ های به کار رفته در در قالی مطلوب نیست.

 

 

6- رنگ بندی نامناسب و یا استفاده از رنگ های غیر مانوس وغیر عادی. “اربابی، 1386، ص6،7”.

 

 

و عواملی دیگر که منجر به استفاده از عملیات رنگ­کاری در کارگاه مرمت می­شود. معمولا این عملیات به وسیله مواد رنگزا مانند : رنگ های جوهری، مدادشمعی ، ماژیک و همچنین اکسید کننده و احیا کننده هایی مانند پرمنگنات پتاسیم، جوش شیرین (سنگ ترش) ، جوهر لیمو ( اسید سیتریک) ،هیدرو سولفیت، کلر و… استفاده می شود. ابزار این عملیات قلم مو و ظرف رنگ است”افتخاری راد،1382، ص11″ . 

 

 

با این تفاسیر و با توجه به اعتبار فرش دستباف در دنیا و استاندارد هایش در این مرحله از مرمت باید اعمال تغییراتی جهت بهبود بوجود آید و یا به عبارتی محققان با تلاش و شناخت باید گام هایی موثر درجهت رفع نواقص و پیشبرد کیفیت آن بردارند. انتظار می­رود با ساخت دستگاهی جهت رنگرزی موضعی قالی­های مرمتی در کارگاه تکمیل این ایراد از فرش دستباف ایران رفع شود.

 

 

 1-2 ضرورت انجام تحقیق 

 

 

فرش دستباف یکی از هنرمندانه ترین فراورده های دستی بشر است که علاوه بر دارا بودن ارزش هنری یک منبع درآمد ارزی در اقتصاد کشور محسوب می شود. فرایند تولید این هنر صنعت بسیار گسترده بوده و در تمام مراحل کیفیت و استاندارد سازی باعث ارتقا این کالا می شده است. تمامی قالی­های تولید شده جهت ارتقا و بهبود و بر طبق استاندارد مرکز ملی فرش دستباف ایران و سلیقه بازار در فرایند تکمیل قرار می گیرند”صوراسرافیل، 1376، ص29-33″. عملیاتی که در کارگاه تکمیل فرش صورت می گیرد شامل انواع شور، چرم دوزی، دو گره و زنجیره بافی، کز دادن پشت فرش، بند کشی ، لکه گذاری یا عملیات رنگ برداری میباشد.”مجابی، 1389″ در بین این عملیات رنگ­کاری به صورت غیر متعارف و به نوعی تقلب محسوب می­شود بدین گونه که مرمت­گر قسمت های رنگ پریده قالی را با قلم مو یا ماژیک به صورت سطحی می­پوشاند که با اولین شور رنگ ها در هم ادغام و ظاهر فرش را خراب می­کند”اربابی، 1386، ص24″.  با این تفاسیر برآن شدیم تا عملیات رنگ­کاری در فرش های دستباف معاصر را بررسی و در صورت امکان ارتقا بخشیم.

1-3 سوابق تحقیق

 

 

علی­رغم جستجو درکتاب ها و سایت های مختلف مرتبط به فرش و رنگرزی و مرمت مطلبی راجع به عینیت تحقیق پیش رو یافت نشد اما مطالبی ارزشمند راجع به مرمت یافت شد که با ذکر منابع بیان می­گردد. مرمت مجموعه ای از علوم، فنون و هنرهاست. از بین علوم مختلف علم شیمی از گروه علوم پایه بیش از بقیه علوم با مرمت مرتبط است. مرمت یعنی کلیه فعالیت هایی که برای اصلاح مواد موجود و ساختار اثر فرهنگی به منظور نشان دادن وضعیت شناخته شده­ی قبلی انجام می شود. مسلم است که اصلاح مواد تشکیل دهنده­ی اثر و ساختار آن بدون شناخت اولیه امکان پذیر نیست و تا مرمت­گر نداند که با چه چیزی سروکار دارد نخواهد توانست معایب و آسیب های آن را اصلاح و برطرف سازد”خورشیدی،1385، مجموعه مقالات”.  یکی از زمینه های علمی و تخصصی فرش دستباف در مرحله تکمیل، مرمت یا رفوگری

 می باشد”طالب پور،1381″. پیشینه مرمت قالی از بدو تولد آن وجود داشته است. اگر چه به آن به عنوان یک هنر ارج داده نمی‌شده است. مرمت­گر تنها با قالی کهنه سر و کار نداشته و ندارد. به عبارتی مرمت­گر پوشاننده عیب نبوده بلکه کامل کننده­ی  قالی جهت ورود به بازار و فروش آن بوده است.

 

 

روش های مرمت دو نوع است: مرمت ایتالیایی – مرمت آمریکایی : در مرمت ایتالیایی احترام به اثر هنری و احترام به مرمت­گر یک اصل است. مثلا یک قالی که با زمینه کرم آسیب دیده باشد سعی می­شود رنگ قسمت آسیب دیده روشن تر یا تیره­تر انتخاب شود که آثار مرمت در قالی دیده شود. این روش مرمت بیشتر شامل اشیا و بناهای تاریخی می­شود. در مرمت آمریکایی قسمتی از قالی که باید مرمت شود سعی بر آن است که کاملا شبیه سازی صورت گیرد به گونه ای که تفاوت قسمت مرمت شده با قسمت مرمت نشده معلوم نباشد. این دو روش مرمت هم در قالی و هم در مورد سایر اشیای هنری کاربرد دارد. روش مرمت بازار، یا علمی است که بر مبنای علم مرمت­گر می­شود (همان مرمت ایتالیایی ) و یا شیوه بازاری که قالی به گونه ای مرمت می‌شود که ایراد  قابل تشخیص نباشد (روش مرمت آمریکایی). معمولا در مرمت سن قالی ملاک مهمی است که از این نظر قالی­ها به سه دسته تقسیم می‌شوند. قالی­های ۱ تا ۳۰ سال ( نو) از ۳۰ تا۱۰۰ سال و از ۱۰۰ سال به بالا(قالی­های عتیقه ای)

 

 

ارزشیابی و تعیین سن در مورد قدمت مهم است. مثلاً قدمت قالی تا ۳۰ سال باید بر مبنای روش آمریکایی باشد و هیچ گونه تغییر رنگ نداشته باشد و مکانیزم کار به گونه ای باشد که قالی مانند روز اول شود. در قدمت ۳۰ تا ۱۰۰ سال، معمولا روش مرمت به سبک ایتالیایی­ست و ارزش قالی در قدمت فرش نهفته است. در قالی با سن ۱۰۰ سال به بالا، در وضعیت فعلی قالی را حفظ می‌کنند که خرابی بیشتر نشود مثلا ممکن است دو تکه قالی با این قدمت پیدا شود در این مواقع نمی‌توان آن‌ها را به هم بند زد و قالی جدید ساخت. در این مواقع یک پارچه سفید بر سطحی بدون خلل و فرج پهن می­کنند و تکه های قالی را روی پارچه قرار می‌دهند تا قطعات قالی بیشتر آسیب نبینند. به طور کلی مرمت یا تکمیل یک مرحله تولید فرش است که می­توان برای آن استاندارد تعریف نمود تا علاوه بر تاثیر کیفیت قالی ارزش کار مرمت­گران نیز در پروسه تولید شناسانده شود. مرحله ای بسیار پر کاربرد که از زمانی که قالی از دار جدا می­شود تا ورود کالا به بازار بر روی قالی‌های نو حائز اهمیت است و بر روی قالی­های پا خورده و دارای قدمت، سبکی متفاوت از کار است”حاجی زاده، 1383″. رنگ­کاری یکی از شاخه های مرمت در قالی است که متختصصان و اشخاص فنی خاص خود را دارد، اما متاسفانه روند کاری این گروه افراد مطابق استاندارد تعریف و شناخته شده نیست، و یکی از دلایل آن عدم شناخت یا عدم آزمایش های متفاوت در این زمینه است. شناخت کیفیت مواد اولیه، رنگرزی، مکانیزم بافت، آشنا بودن با کم کاری‌هایی که ممکن است در هر کدام از مراحل فرآیند قالی صورت گیرد و هر آنچه که با ساختار قالی در ارتباط است در هر چه بهتر انجام دادن کار یک مرمت­گر مهم است”خورشیدی،1385، مجموعه مقالات”.   

 

 

1-4 سوالات تحقیق

 

 

طراحی و بررسی امکان ساخت دستگاه یا روشی که بتواند جایگزین روش غلط لکه­گذاری و رنگ کاری  فرش در مرحله مرمت قرار گیرد و یا عملیات رنگ کاری را ارتقا بخشد یک ایده و پیشنهاد برای بهبود فرش دستباف با توجه به ارزش و اهمیت این کالا می­باشد. با به کار گیری و بررسی روش ها امکان  ارتقا در این مرحله از تولید فرش می­توان رنگ را با نفوذ و ثبات بیشتری وارد گره ها و الیافی که بی رنگ شده  کرد.

 

 

با توجه ب توضیحات داده شده و روش هایی که امروزه در مرحله رنگ مرمت به صورت غیر علمی انجام می­شود:

 

 

 

• 1- چگونه می­شود روش و یا ایده ای علمی تعریف کرد؟

 

 

• 2- چگونه می توان روش یا دستگاهی را ساخت که با آن گره های بافته شده فرش را به تعداد معین و موضعی در ناحیه خاص رنگرزی کرد؟

 

 

• 3- کاربرد این دستگاه فقط در قسمت رنگرزی موضعی فرش های مرمتی می باشد؟

 

 

• 4- چگونه می توان به شید رنگی مورد نظر رسید؟

 

 

1-5 روش تحقیق

 

 

این تحقیق با رویکرد مرمتی و روش داده اندوزی کتابخانه ای و آزمایشگاهی انجام می­شود که شامل این مراحل می باشد:

 

 

مرحله اول : بررسی و شناخت روش های رنگ­کاری و سیر روند آن در بازار فرش دستباف معاصر ایران.

 

 

مرحله دوم: تهیه چند نمونه قالی جهت آزمایش رنگرزی دستی و دستگاهی با مشخصات زیر:

 

 

–  نخ پشمی خامه قالی با نمره متریک نخ  4/16 لا ، چله 9/20 لا پنبه، پود ضخیم انگلیسی 8/10 لا، پود نازک با 2/20 لا.

 

 

 –  قالی خام لول[2] باف تهیه شده از نخ پرز بدون رنگ، بدون طرح، نخ چله و پود پنبه، رجشمار [3]50.

 

 

 –  قالی مرمتی تخت باف[4] کرباس[5]، چله  و پود پنبه، طرح شکسته، پرز پشم، رجشمار 16.

 

 

 –  قالی مرمتی با مکانیزم بافت نیم لول[6]، چله و پود پنبه، پرز پشم، طرح گردان، رجشمار25.

 

 

مرحله سوم: آزمایش دستی بر روی نمونه های بافته شده.

 

 

مرحله سوم: بررسی ثبات و جذب رنگ وارد شده در نمونه آزمایش دستی.

 

 

مرحله چهارم:  بررسی امکان تهیه و ساخت دستگاه  یا روشی که مرحله رنگ­کاری را به رنگرزی ارتقا بخشد.

 

 

مرحله پنجم: بررسی ثبات و جذب رنگ وارد شده در نمونه آزمایشی با دستگاه یا روش پیشنهادی.

 

 

[1]. به علت سطحی رنگ شدن فرش در این مرحله این عملیات را رنگ کاری گویند.

 

 

.[2] این شیوه ی بافت بیشتر در مناطق شهری مانند: تبریز، اصفهان، قم، نائین، مشهد، و…. رایج است. در این شیوه تارهای چله بر روی دار به گونه ای قرار دارند که محل گره زدن کاملا به هم چسبیده و به کمک چوب هاف یا یا کوجی به صورت زیر و رو قرار می­گیرند. در این شیوه معمولا از دو پود استفاده می­شود و زاویه بین چله ها در این شیوه 120- 80 درجه در نوسان است.

 

 

[3]. به تعداد گره در واحد مشخص را رجشمار گویند. این واحد در مناطق ترکی باف 7 سانتی متر، درمناطق فارسی باف 5/6 سانتی متر و در کرمان 57/6 سانتی متر می­باشد.

 

 

[4]. این شیوه بافت در مناطق عشایری رایج است. دراین شیوه تارهای چله به گونه ای قرار می­گیرند که فاصله­ی بین تارهای چله در محل گره زدن حداقل به اندازه­ی قطر چله­ی مورد مصرف باشد، در این نوع بافت معمولا پودی ضخیم تر از قطر چله در هر رج، از بالای ضربدر کوبیده می­شود. زاویه بین چله ها در این نوع بافت 170-180 درجه است و چله ها تقریبا در کنار هم قرار می­گیرند.

 

 

[5]. در این شیوه پود حالت سفت و کشیده دارد و این تارهای چله هستند که نسبت به پود حرکت مواج دارند.

 

 

.[6] این شیوه بیشتر در مناطق روستایی رایج است. در این شیوه تارهای چله در هنگام چله کشی به گونه ای قرار می­گیرند که فاصله­ی بین تارهای چله در محل گره زدن به اندازه­ی نصف قطر چله مورد مصرف باشد. پودی با قطر تقریبی چله­ی مورد مصرف در هر رج، ابتدا از زیر ضربدروسپس از روی ضربدر کوبیده می­شود. زاویه بین چله ها در این نوع بافت بین 120-170است.

انرژِی تجدید پذیر[3] ، انرژی برگشت پذیر، نیز نامیده می‌شود. به انواعی از انرژی می‌گویند که بر خلاف انرژی‌های تجدیدناپذیر قابلیت بازگشت مجدد را به طبیعت دارند.

 

 

نگرانی درباره تغییرات زیست محیطی در کنار افزایش قیمت روزافزان نفت و اوج تولید نفت و حمایت دولتها، باعث رشد روزافزون وضع قوانینی می‌شود که بهره برداری و تجارتی کردن این منابع سرشار تجدید پذیر را تشویق می کنند.

 

 

انواع انرژی‌های تجدید پذیر عبارتند از:

 

 

انرژی آب ، انرژی باد، انرژی خورشید، انرژی گرمای آب و اقیانوس ها ، انرژی امواج و جزر و مد  و انرژی گرمای زمین.

 

 

طراحی اقلیمی در پی ایجاد هارمونی با طبیعت  و استفاده از انرژی های تجدید پذیر پیرامون است. بنابراین مرحله اول شناخت اقلیم و مرحله دوم چگونگی بهره برداری از این منابع است. برای طراحی ساختمانی که موجبات آسایش آن را فراهم نموده و از نظر صرفه جویی در مصرف انرژی کارآمد باشد، شناخت اقلیم و عوامل تاثیر گذار بر آن از جمله ضروریات به شمار می رود که از جمله عوامل اقلیمی مانند : دمای هوا، رطوبت هوا، بارندگی، باد و تابش خورشید است.

 

 

امروزه بعضاً به دلیل ضعف طراحی ، درصد قابل ملاحظه ای از انرژی های اولیه صرف گرم کردن ،خنک نمودن ونوررسانی ساختمان ها می گردد. با اندکی توجه به اصول طراحی منطبق با اقلیم و به کارگیر ی انرژی های تجدید شونده می توان مصرف انرژی را در بناها تا حد قابل ملاحظه ای کاهش داد از جمله این راهکارها استفاده از جذب مستقیم ، جذب غیر مستقیم و (استفاده مناسب از انرژی تابشی ) ،جهت گیری مناسب ساختمان ، تهویه مناسب ساختمان، استفاده از عایق های طبیعی و صنعتی، استفاده از مصالح مناسب با توجه به اقلیم و…… درصورت استفاده از سامانه های غیر فعال خورشیدی، ساختمان ها به گونه ای طراحی می شوند که نیازهای گرمایش ، سرمایش ونوررسانی در آنها به صورت طبیعی وهمساز با اقلیم تامین گردد و به  این دلیل ” سامانه غیر فعال”  نامیده می شوند که نیازبه فعالیت تجهیزات گرمایشی وسرمایشی به حداقل ممکن می رسد.

 

 

پیشینیان همچنین اطلاعات وسیعی از پتانسیل های معماری به دست آورده بودند که قادر به اصلاح گرمایشی تابشی و سایه خورشید شدند در واقع استفاده از خورشید به عنوان یک منبع گرما چیز جدیدی نیست . در 2400 سال پیش سقراط دریافته است که :

 

 

“امروزه در خانه های با جهت جنوبی اشعه خورشید در زمستان ها به داخل ایوان نفوذ می کند، اما در تابستان مسیر حرکت خورشید

 درست در سمت بالای سرمان ویا بالای پشت بام است به طوری که سایه ایجاد می کند بنابراین باید سمت جنوب را برای گرفتن آفتاب زمستان بزرگتر وکشیده تر وسمت شمال را برای دوری از بادهای زمستان کوتاه تر ساخت . دارنده چنین خانه ای می تواند فضای مناسبی درهمه فصول داشته باشد .”

 

 

 همچنین خانه های اقلیمی باید به خوبی عایق شده باشند و سرعت نشت هوا در آنها کاهش یابد تا گرمای خورشید رانگاه دارند بنابراین با انجام عایق کاری خوب مقدار متنابهی از انرژی که امروزه به هدر می رود می تواند ذخیره ومورد استفاده قرا رگیرد.

 

 

1-2- اهداف تحقیق

 

 

امروزه معماری پایدار در زمینه های طراحی مسکونی با رویکرد به فناوری نوین بدنبال ایجاد شیوه های جدید طراحی این چنین فضاهای مسکونی است. همانطور که با گذر زمان ساختارهای صنعتی رو به تحول است، ساختارهای مسکونی نیازمند تغییر و تحولات اساسی می باشد. اگر چه انسان به عنوان مخاطب فضا همواره در زمان های مختلف نیازهای پایه یکسانی را دارا می باشند، در عین حال آنچه باعث تفاوت در طراحی معماری مسکونی می شود پیشرفت های تکنولوژی در قسمت های گوناگون می باشد، این پیشرفت ها بطور مستقیم و غیر مستقیم تاثیرات عمیقی بروی چگونگی زندگی انسان می گذارد و نیازهای وی را تغییر می دهد.

 

 

در این تحقیق سعی بر این است مجموعه مسکونی ای طراحی شود که هر چه بیشتر با نیازهای انسان آینده منطبق باشد و تا حد امکان این فاصله را کاهش دهد. بدین معنی که از طریق  پیش بینی های آینده و نیازهای اولیه انسان، قابلیت لازم برای ایجاد زندگی با کیفیت مطلوب را داشته باشد و تمامی این عوامل در جهت سازگاری با طبیعت و ایجاد معماری پایدار صورت میگیرد.

 

 

عواملی که می توان نیازهای قابل ارائه را تعیین نمود به شرح زیر خواهد بود:

 

 

 

• ﻃﺮاﺣﯽ معماری ﺑﺎ در ﻧﻈﺮ ﮔﺮﻓﺘﻦ ﺷﺮاﯾﻂ اﻗﻠﯿﻤﯽ ﻣﻨﻄﻘﻪ

 

 

• اراﺋﻪ راه ﮐﺎرﻫﺎﺋﯽ در زمینه طراحی معماری ﺑــﻪ ﻣﻨﻈـﻮر صرفه جویی در ﻣﺼـﺮف اﻧـﺮژی

 

 

• ﭘﯿﺎده ﮐﺮدن ﻓﺮﻫﻨﮓ اﺳﺘﻔﺎده از اﻧﺮژی ﻫﺎی ﻣﺼﺮﻓﯽ ﺑﺮای ﺑﻬﺮه ﺑﺮداران

 

 

• ﮐﺎرﺑﺮد ﻣﺼﺎﻟﺢ ﺳﺎﺧﺘﻤﺎﻧﯽ ﺑﺎ ﮐﯿﻔﯿﺖ ﺑﺎﻻ در جهت جذب انرژی های تجدیدپذیر

 

 

1-3- سوالات تحقیق

 

 

 

• کدام راهکارهای اقلیمی جهت کاهش مصرف انرژی گرمایشی در مجتمع های مسکونی می تواند بکار گرفته شود؟

 

 

• کدام راهکارهای اقلیمی جهت کاهش مصرف انرژی سرمایشی در مجتمع ای مسکونی می تواند بکار گرفته شود؟

 

 

• این راهکارها تا چه میزان باعث کاهش مصرف انرژی های تجدیدناپذیر می شود؟

 

 

1-4- روش کار

 

 

1-4-1- روش تحقیق

 

 

این تحقیق از نوع تحقیقات کاربردی است که روش پژوهش آن کیفی و کمی (ترکیبی) است. در بخش مباحث مربوط به مسکن و سکونت، کیفی و در بخش انرژی، کمی است. بدنبال رشد و پیشرفت تکنولوژی های روز و همچنین تاکید بر استفاده از منابع انرژی تجدید پذیر با در نظر گرفتن حداقل مصرف، در پی ایجاد راهکارهایی به منظور طراحی بهینه فضاهای مسکونی خواهیم بود تا علاوه بر حفظ محیط طبیعی، نیازهای امروزی انسان ها را برطرف نماید.

 

 

1-4-2- ابزار گردآوری اطلاعات

 

 

در این تحقیق سعی می شود با استفاده از منابع موجود کتابخانه ای (کتب،مجلات و…) و مقالات علمی موجود، همچنین استفاده از، مصاحبه و منابع اینترتی به منظور شناخت نیازهای امروزی انسان ها با توجه به پیشرفت تکنولوژی و صنعتی در زمینه ساخت فضاهای مسکونی همساز با اقلیم به جمع آوری اطلاعات پرداخته و تکمیل گردد.

 

 

1-4-3- روش تجزیه و تحلیل اطلاعات

 

 

جمع بندی اطلاعات به روش های مختلف همچون ترسیم نمودار، جداول، تحلیل ها و مقایسه با یکدیگر صورت می گیرد. برخی از داده ها نیز ممکن است بصورت غیر کمی استخراج شود که بر مبنای عقل و منطق و استدلال دریافت می شود. مصاحبه ها، از دیگر تمهیدات لازم برای تحلیل و جمع بندی مورد استفاده قرار می گیرد.

“ واژه آلمانی «  krankenhaus  » به معنی « مریض خانه » برای نخستین بار در سال 1789 میلادی به کار گرفته شد .قرن هجدهم ، هنگامی که ساختمان های مجزا و دارای امکانات خاص برای مراقبت از بیماران و درمان آنها ساخته شد، زمانی بود که جدایی نهایی میان دیدگاه درمان و پرستاری به عنوان یک کار خیریه و دردیدگاه مدرن به رفاه و سلامت عمومی اتفاق افتاد و فارغ از ارزش های معنوی ، به عنوان مسئولیتی اجتماعی بر عهده دولت ها و حکومت ها شناخته شد .” (طالبیان، آتشی ،نبی زاده ، 1392 ، ص 9 )

نقش تأثیر گذار فضاهای تخصصی برای رسیدن به نتیجه مطلوب در درمان بیماریهای خاص قابل انکار نیست . کودکان سرطانی بنابر طبیعت خاص و لطیفی که دارند و همچنین نیاز به رشد و شکل گیری هویت ، نیازمند فضاهایی هستند که به این مهم  کمک شایان نمایند. بنابراین دور کردن آن ها از فضاهای استرس زای درمانی و توجه به مسائل روانی باید در اولویت کار طراحان اینگونه فضاها  باشد .

 

 

در سال 1970 بشر متوجه شد که انرژی فسیلی رو به اتمام است بنابراین در این زمان شروع به طراحی هایی برای جایگزینی انرژی فسیلی کرد زیرا قبل از آن در عصر انقلاب صنعتی و پیشرفت های تکنولوژی رفته رفته به عنوان مصرف کننده ای در مقابل طبیعت قرار گرفته بود و بهره برداری از طبیعت چنان در اولویت بود که حفظ و نگهداری از آن تقریبا به دست فراموشی سپرده شد .

 

 

با توجه به پیشرفت های صنعتی و در نتیجه آن استخراج نفت و سوختهای فسیلی ، منابع بسیار عظیمی از انرژی های تجدید ناپذیر مورد استفاده قرار گرفت، به طوری که راهکارهای طبیعی متناسب با اقلیم برای رسیدن به شرایط آسایش در بنا کمرنگ و کمرنگتر شد. کشور ایران به دلیل دارا بودن ذخایر عظیم انرژی تجدید ناپذیر نیز در این مقوله به یک مصرف کننده بزرگ تبدیل شده است ، الگوهای حفظ انرژی و محیط زیست  و استفاده از انرژی های تجدید پذیر در آن نادیده گرفته شده و تامین انرژی برای رسیدن به شرایط آسایش به صورت چشم گیری توسط انرژی های تجدید ناپذیر و سوخت های فسیلی تامین می شود .

 

انسان به عنوان کالبد ، در چرخه طبیعت ، فرآیندی عالی از ترکیب آب و خاک است که بدون فضا و نور ( باد و آتش ) نمی تواند زندگی کند و از آن روی که خود را دوست دارد ، دوستدار طبیعت و عناصر آن نیز می باشد. این میل درونی انسان غیرقابل انکار است و در ارتباط با طبیعت و حضور در مکان طبیعی امکان رشد و شکوفایی او میسر می شود.

 

 

“معماری سبز برخاسته از معماری پایدار و توسعه پایدار می باشد ، که ناشی از نیازانسان  امروز در مقابل پیامدهای سوء جهان صنعتی و مصرفی عصر حاضر است .”) فهیمیان،1387،صفحه 1)

 

 

 معماری سبز با حفظ رویکرد طبیعت گرایانه انسان  به ایجاد نزدیکی و ارتباط و تقویت احساس وابستگی و مسئولیت او در حفظ و احترام به محیط طبیعی می پردازد .

 

 

کودک سرطانی با ایجاد ارتباط با محیط زیست و طبیعت  با نشاط ، پویایی و احساسی سرشار از امید و سر زندگی ، پروسه درمانی خود را طی میکند و مسلما” این ارتباط با طبیعت و آثار آن در روند درمانی او تاثیر گذار خواهد بود .بنابراین او بدون احساس ضعف با ریشه های آفرینش خود که برخاسته از محیط طبیعی است آشنا شده و  بدور از ترس ، استرس و نگرانی نسبت به محیط های درمانی و بهداشتی  سرد و بی روح ، با انرژی مراحل درمان را طی می کند . همچنین حضور در کنار خانواده ، حرکت  وفعالیت بین همنوع و حس درد مشترک و انگیزه مبارزه با آن در این محیط برای او فراهم می آید .

 

 

“آسایش و آرامش کیفیتی است که انسان باید به وجود آورد. کیفیتی که شخص باید بشناسد تا به جستجویش برخیزد. تو نمی دانی آسایش چیست، چون هیچ وقت آن را حس نکرده ای و خاطره ای از آن نداری….. ”       (دُن خوآن ماتئوس)

 

 

     ذهن آرام و متمرکز جز در آغوش بستری مناسب متجلی نمی شود. این بستر چیزی نیست جز محیط پیرامون کودکان، معماری همانقدر که با جسم کودکان در ارتباط است بر روح و روان آن ها  نیز تأثیر گذار است و این تاثیر قابل انکار نیست. حتی می توان گفت مهمترین تکلیف معماران تأمین بهداشت محیط از نظر روانی است به گونه ای که در تمام فضاهایی که خلق می شود سعی براین است که روح کودکان تغذیه شود.

 

 

این پایان نامه تلاشی برای حمایت و درمان کودکان سرطانی دردرجه ی اول در داخل کشور است که با رویکرد معماری سبز (از شاخه های معماری پایدار ) ارائه می گردد. از این رو درمانی ؛ چون هدف کمک به درمان کودکان سرطانی در کنار خلق محیطی متفاوت و بدور از استرس های درمانی برای آن ها می باشد ، و از این رو حمایتی ؛ چون در این طرح سعی شده با کمک به درمان سرطان به صورت رایگان یا با هزینه اندک ( به دلیل بهره گیری از ساختار سازمانی خیریه ) هم حمایت مالی و هم حمایت روحی از کودکان و والدین صورت گیرد وتلاش بر تغییر تفکر آنها از ماندن یا نماندن به چگونه زیستن در آینده است .

 

 

1-3. ضرورت و اهمیت مساله

 

 

برای پیشرفت جوامع انسانی علاوه بر نیاز به سر پناه و ایجاد فضای زندگی نیازمند فضاهایی خاص برای بالابردن کیفیت زندگی اجتماعی و توجه به اقشار مختلف بویژه کودکان هستیم.

 

 

کودک ، موجود کوچک و بسیار حساسی است که به هر محرکی عکس العملی نشان می دهد، ساخته و پرداخته ژنتیک و محیط می باشد و نیازمند مراقبت صحیح در تمام لحظات بخصوص در زمان بیماری است. کودک این مینیاتور زیبای خلقت برخلاف تصور ما انسان بالغ کوچک شده نیست این موجود کوچک دوست داشتنی در همه ی ابعاد از جمله گفتار و رفتار با  یک انسان بالغ متفاوت است. متفاوت بودن کودک با انسان بالغ محدود به مسائل رفتاری و گفتاری نیست. بلکه به حیطه بیماری و درمان نیز گسترش مییابد. از این رو درمان کودکان نیازمند مسائل روانشناختی و عاطفی گسترده ای می باشد.از میان انواع بیماری های کودکان شاید سرطان یکی از بزرگترین ناراحتی ها و بیماری چه برای والدین و چه برای کودک می باشد.

 

 

گذشته از روش های درمانی مختلف که برای این بیماری طاقت فرسا بکاربرده می شوند بناکردن مکان هایی برای گردهمایی کودکان دچار این درد مشترک و کمک به آن هادر  پذیرفتن این بیماری بعنوان یک دوست خشن که می توان با آن مبارزه کرد، بسیار مفید است.

 

 

در طرح پیشنهادی ایجاد فضاهای مانند اتاق های گردهمایی و مشاوره با محوریت افزایش امید به زندگی یکی از اهداف اساسی می باشد. زیرا درک این مسئله برای کودک که کودکان دیگری با مشکلی مشابه و یا حتی به جرات بزرگتر از مشکل وی دست و پنجه نرم می کنند می تواند بسیار کمک کننده باشد.

 

 

“تمام سلول های بدن ما به طور منظم و بر اساس قاعده خاصی در حال رشد هستند. گاهی اوقات برخی از سلول ها از مسیر رشد طبیعی خود خارج می‌شوند و به طور غیرمنظم و سریع تر از حالت طبیعی رشد می‌کنند. این امر سبب به هم خوردن نظم طبیعی بدن می شود. به این به هم‌ ریختگی سرطان می‌گویند. انواع مختلف سرطان، علایم، راه های درمان و عوارض مختلفی دارند که به نوع سلول و عضو درگیر در بدن بستگی دارد. متاسفانه سرطان فقط بزرگسالان را درگیر نمی‌کند بلکه کودکان هم به این بیماری مبتلا می‌شوند. سالانه 3 تا 4 کودک از هر صد هزار کودک در جهان به انواع سرطان‌ها مبتلا می‌شوند که در این میان سرطان‌های لوسمی، لنفوم و مغز شایع‌ترین آنها هستند. . خوشبختانه در حال حاضر برای اغلب سرطان‌های کودکان به خصوص لوسمی، درمان وجود دارد و 70 درصد از کودکان مبتلا درمان می‌شوند. ” (mahak-charity.org، 1393 (

 

 

در سال 1992 ، که بیست کشور جهان در سازمان ملل متحد منشور توسعه پایدار را به تصویب رساندند ،توجه به کیفیت زندگی اجتماعی از آن دسته مباحث مورد توجه در آن بوده است ، ساخت و ساز آینده هر اجتماع وابسته به کودکان آن نسل در آن جامعه است ، جای خالی ایجاد فضای درمانی متفاوت ومناسب برای کودکان سرطانی در رسیدن به اهداف  توسعه پایدار در جامعه ایرانی حس می شود ،اگرچه نمونه های مرتبط با این موضوع وجود دارد اما بسیار تعداد آنها محدود بوده و نمی توان گفت پروژه ای با این رویکرد بوده باشد .

 

 

1-4. تعریف واژه ها

 

 

سَرَطان :  (به پارسی سره: چَنگار) یعنی رشد، تکثیر و گاهی انتشار غیر طبیعی سلول‌های بدن.

 

 

معماری سبز) :  به انگلیسی: (Green Architecture از شاخه های  معماری پایدار یکی از گرایش‌ها و رویکردهای نوین معماری است که در سال‌های اخیر مورد توجه عده زیادی از طراحان و معماران معاصر جهان قرار گرفته است. این معماری که برخاسته از مفاهیم توسعه پایدار می باشد در پی سازگاری و هماهنگی با محیط زیست یکی از نیازهای اساسی بشر در جهان کنونی است.هدف از ایجاد ساختمان‌های سبز بهبود یافتن آب و هوا و جلوگیری از اثرات منفی ساخت و ساز بر محیط زیست است.

ادیان و اسطوره های حاكم بر هر جامعه در نحوه تدفین مردگان نقش موثر و مستمر داشته اند. یكی از باورهای بشریت اهتمام بر آلوده نكردن عناصر مقدس چهارگانه است. تحقق این باورها در گرو استفاده از ابزار و مواد خاصی جهت به خاك سپاری اموات و در گذشتگان بوده است؛ یكی از این موارد که پیشینه کهن در فرهنگ و تاریخ ایران زمین دارد سفالینه است. سفالینه ها یكی از با دوام ترین مواد انتقال فرهنگ هستند و در امر تدفین به صورت خاكستردان، استخوان دان و ظروف تدفین ظاهر شده اند. از پركاربردترین ظروف تدفین می توان به گور خمره اشاره كرد كه استفاده از آنها از دوره نوسنگی آغاز می شود. در دوره های بعدی گسترش می یابد و در دوره اشكانی بیشتر و قاعده مندتر مورد مصرف قرار می گیرد. شکل ظاهری خمره ها و نقوش مورد استفاده،  شیوه ها و تشریفات به خاک سپاری، نحوه قرارگیری جسد، جهت قرارگیری خمره ها، اشیاء به دست آمده از گورها همگی بازتاب برخی مفاهیم فلسفی است که به گونه ای عینی

 درخمره های تدفینیایران باستان نمود پیدا کرده است. رویکرد این پژوهش نگرشی موشکافانه از منظر اساطیری به خمره های تدفینی است.

 

 

1-4 اهمیت مسأله تحقیق

 

 

چنان که مسلم است سفالگری به عنوان یکی از هنرهای سنتی و بومی ایران زمین از اهمیت ویژه های برخوردار است. گورخمره نیز به قسمتی از هنر-صنعت سفال اطلاق می گردد که در رستۀ سفالینه های کاربردی قرار می گیرد. در بررسی این گونه، دو مقوله بنیادین مطرح می شود: جنبه های کاربردی، عناصر مؤثر بر جلوه های نمادین.  معرفی تکنیک های ساخت بدنه، لعاب و تزیین سفالینه های تدفینی به عنوان یک هنر سنتی می تواند به حفظ و احیاء آن بیانجامد. در مورد این گونه خاص سفالینه معرفی اساطیر مؤثر بر بینش و تفکر ایرانیان باستان در امر تدفین ضرورت دارد.  در این پژوهش سعی بر این است با چشم پوشی از جنبه های کاربردی هنر-صنعت سفال، که باعث اطلاق وجه دوم آن یعنی صنعت می گردد جلوه های نمادین آن مورد بررسی قرار گیرد. مبنای پژوهش، مطالعه کلیه ی خمره های تدفینی یافت شده است و اطلاعات به روش کتابخانه ای گردآوری شده است. چنان که محرز است از طریق کنکاش در این نوع سفالینه ها به لحاظ فنی، فرمی، نقشمایه و آرایه می توان بسیاری از معیارهای سنجش ارزش و جایگاه ادوار تاریخی، فرهنگی و هنری اقوام گذشته را مورد ارزیابی قرار داده و به نتایج ارزشمندی در این زمینه دست یافت.