1-1-2- لنز جنینی.. 1
1-1-3- کپسول و اپیتلیوم لنز. 2
1-1-4- سلول های فیبری لنز چشم.. 3
1-1-5- مصرف انرژی و همئوستاز یونی لنز چشم.. 4
1-1-6- شفافیت لنز چشم.. 5
1-2- پروتئین های لنز چشم.. 6
1-2-1- آلفا-کریستالین.. 7
1-2-2- بتا-گاما کریستالین.. 10
1-2-3- بتا کریستالین.. 10
1-2-4- گاما کریستالین.. 10
1-3- برهمکنش کریستالین ها و تداخل بین آن ها 11
1-4- آب مروارید………..12
1-4-1- انواع آب مروارید وابسته به سن.. 13
1-4-1-1- آب مروارید هسته ای.. 13
1-4-1-2- آب مروارید پوسته ای.. 13
1-5- فرآیند توده ای شدن پروتئین های لنز و نقش آن در تشکیل آب مروارید. 14
1-6- فیبر آمیلوئید و ارتباط آن در تشکیل آب مروارید. 16
1-7- انواع تغییرات شیمایی پروتئین های کریستالین و نقش آن ها در بیماری آب مروارید. 17
1-7-1- قندی شدن غیر آنزیمی پروتئین آلفا-کریستالین.. 17
1-7-2- اکسایش پروتئین آلفا-کریستالین.. 18
1-7-3- دآمیناسیون، کوتاه شدگی و قطعه قطعه شدن پروتئین آلفا-کریستالین.. 19
1-7-4- هموسیستئینه شدن پروتئین آلفا-کریستالین.. 20
1-8- آنتی اکسیدان ها و پاک کننده های رادیکال آزاد لنز. 20
1-9- جریان یونی لنز و نقش آن در همئوستاز یونی.. 22
1-9-1- سدیم و پتاسیم.. 23
1-9-2- کلر. 24
1-9-3- روی.. 24
1-9-4- آهن.. 24
1-9-5- منیزیم.. 25
1-9-6- کلسیم.. 25
1-9-7- مس…. 27
1-9-8- سلنیم، سرب و کادمیم.. 28
1-10- 1- بیوشیمی پراکسی نیتریت به عنوان مولکول اکسایشگر طبیعی.. 29
1-10-2- پراکسی نیتریته شدن پروتئین ها و آثار آن بر بدن.. 34
1-10-3- پراکسی نیتریت و بیماری های چشمی.. 40
1-11- پراکسی نیتریت و کلسیم.. 42
1-12-مس، اسید آسکوربیک و آب مروارید. 44
: مروری بر پژوهش های پیشین
مروری بر پژوهش های پیشین………………………………………………………………..45
اهداف پژوهشی…………………………………………………………………………………51
: مواد و روش ها
3-1-مواد مصرفی……………………………………………………………………………53
3-1-1- دستگاه ها……….…………………………………………………………………53
3-2- تهیه ی محلول ها …………….…………………………………………………….53
3-2-1-محلول برادفورد …….…………………………………….……………………….53
3-2-2-تهیه ی محلول های مورد نیاز روش الکتروفورز ژلی عمودی………………….55
3-2-2-1-تهیه ی محلول آکریل آمید و بیس آکریل آمید…………………………….55
3-2-2-2-تهیه ی محلول20 درصد SDS ……………………………………….…….55
3-2-2-3-تهیه ی محلول 10 درصد آمونیوم پرسولفات………………………………..55
3-2-2-5-تهیه ی بافر تریس 5/0 مولار………………………………………………….56
3-2-2-4-تهیه ی محلول بافر تریس 5/1 مولار…………………………………………56
3-2-2-6-تهیه ی بافر تانک……………………………………………………………….56
3-2-2-7-تهیه ی بافر نمونه X2………………………………………………………….57
3-2-2-8-تهیه ی محلول رنگآمیزی کوماسی بلو………………………………………57
3-2-2-9-تهیه ی محلول رنگ بر کوماسی بلو…….…………………………………….58
3-2-3-تهیه ی محلول های مورد نیاز سنجش گروه کربونیل………………………….58
3-2-3-1-تهیه ی محلول 4،2- دی نیترو فنیل هیدرازین…………………………….58
3-2-3-2-تهیه ی محلول اسید تری کلرو استیک (TCA) 20 درصد…………………59
3-2-3-3-تهیه ی محلول اتانول-اسید اتیل استیک (نسبت 1:1 ، حجمی)………….59
3-2-3-4-تهیه ی محلول گوانیدین هیدروکلراید 6 مولار………………………………59
3-2-4-تهیه ی محلول استوک ANS ………………………………………………………………………….60
3-2-5-تهیه ی محلول استوک تیوفلاوین-…………………………………………….T60
3-2-6-تهیه ی محلول استوک اسید آسکوربیک………………………………………..61
3-2-7-تهیه ی محلول های پروتئینی و تعیین غلظت آن ها……..…………………….62
3-2-7-1-تهیه ی محلول انسولین…….………………………………………………….63
3-3- تهیه ی محیط های کشت باکتری………………………………………………. 64
3-3-1- تهیه ی محیط کشت جامد………………………………………………………64
3-3-2- تهیه ی محیط کشت مایع……………………………………………………….65
3-4- روش ها……………………………………………………………………………….65
3-4-1- آماده سازی پروتئین های لنز چشم گاو………………………………………..65
3-4-2- بیان زیر واحد هایαA و αB-کریستالین انسانی در سلول های BL21 ……. 66
3-4-3- تخلیص زیر واحدهایαA و αB-کریستالین انسانی……………………………67
3-4-4- تعیین میزان خلوص پروتئین به روش SDS-PAGE …………….…..……… 69
3-4-5-فرآیند سنتز پراکسی نیتریت………………………………………………………69
3-4-6- فرآیند پراکسی نیتریته شدن پروتئین های محلول لنز چشم وαA و αB-کریستالین انسانی….………………………………………………………………………..72
3-4-7-مطالعه ی هضم آنزیمی پروتئین های محلول لنز چشم طبیعی و تغییریافته با آنزیم آلفا-کیموتریپسین….…………………………………………………………………72
3-4-8-سنجش مقدار گروه های کربونیل پروتئین های محلول لنز چشم وαA و αB-کریستالین انسانی طبیعی و تغییر یافته……………………………………………………73
3-4-9- مطالعه فرآیند توده ای شدن پروتئین های کریستالین طبیعی و تغییر یافته در حضور یون کلسیم……………………………………………………………………………74
3-4-10- مطالعه ی فلورسانس پروتئین های محلول لنز چشم و αA-کریستالین انسانی طبیعی و تغییر یافته…………………………………………………………………………74
3-4-10-1- مطالعه ی فلورسانس ذاتی………………………………………………….75
3-4-10-2- مطالعه ی فلورسانس عارضی ANS))……………………………………..76
3-4-10-3- مطالعه ی فلورسانس تیوفلاوین-………………………………………..T77
3-4-11- الکتروفورز ژلی پروتئین های محلول لنز چشم طبیعی و تغییر یافته به وسیله ی پراکسی نیتریت در حضور یون کلسیم…………………………………………………77
3-4-12- مطالعه ی اثر محافظتیαA -کریستالین انسانی طبیعی و تغییر یافته بر اکسایش اسید آسکوربیک در حضور یون مس……………………………………………79
3-4-13- مطالعه ی فعالیت چاپرونی αA-کریستالین انسانی طبیعی و تغییر یافته در حضور یون مس…………….………….………………………………………………………80
: نتایج و بحث
بخش اول……………………………………………………………………………………………………………………82
4-1- مطالعه ی اثر پراکسی نیتریته شدن بر ساختار، ایجاد حالت الیگومری و توده ای شدن پروتئین های لنز چشم در حضور یون کلسیم…………………………………………………82
4-1-1-نقش پراکسی نیتریت و کلسیم در بیماری زایی عارضه ی آب مروارید……..83
4-1-2-مطالعه ی فرآیند پراکسی نیتریته شدن پروتئین های محلول لنز……………..85
4-1-2-1-سنجش تغییر حرکت ژل الکتروفورز پروتئین های لنز تغییر یافته به وسیله ی پراکسی نیتریت……………………………………………………………………………………………………..85
4-1-2-2-سنجش مقدار کربونیل پروتئین های لنز تغییریافته به وسیله ی پراکسی نیتریت………………………………………………………………………………………………………………………..87
4-1-2-3- مطالعه ی فلورسانس ANS پروتئین های لنز تغییر یافته به وسیله ی پراکسی نیتریت…………………………………………………………………………………………………………..89
4-1-2-4-مطالعه ی فلورسانس دی تیروزین پروتئین های لنز تغییر یافته به وسیله ی پراکسی نیتریت…………………………………………………………………………………………………………..89
4-1-2-5-مطالعه ی اسپکتروسکوپی مرئی-فرابنفش پروتئین های کریستالین تغییر یافته به وسیله ی پراکسی نیتریت…………………………………………………………………………….90
4-1-3-مطالعه ی ناپایداری پروتئولیزی پروتئین های لنز تغییر یافته به وسیله ی پراکسی
نیتریت…………………………………………………………………………………………………………..90
4-1-4-مطالعه ی توده ای شدن پروتئین های طبیعی و تغییر یافته ی لنز به وسیله ی پراکسی نیتریت در حضور یون کلسیم………………………………………………………………….92
4-1-5-ارزیابی الیگومری شدن پروتئین های لنز طبیعی و تغییریافته در حضور یون کلسیم به وسیله ی الکتروفورز ژلی……………………………………………………………………………94
4-1-6-مطالعه ی فلورسانس عارضی پروتئین های طبیعی و تغییر یافته لنز در حضور یون کلسیم………………………………………………………………………………………………………………….99
4-1-7-مطالعه ی تشکیل فیبر آمیلوئیدی کریستالین های طبیعی و تغییر یافته در حضور یون کلسیم……………………………………………………………………………………………………101
بخش دوم…………………………………………………………………………………………………………………104
4-2- مطالعه ی ساختار و فعالیت چاپرونیαA -کریستالین های انسانی طبیعی و پراکسی نیتریته شده و بررسی نقش محافظتی آن ها در برابر اکسایش اسید آسکوربیک به وسیله ی یون های مس………………………………………………………………………………………104
4-2-1- بیان زیر واحد هایαA و αB-کریستالین انسانی در سلول های BL21………………………………………………………………………………………………………………………105
4-2-2-تخلیص پروتئین هایαA و αB-کریستالین انسانی…………………………………106
4-2-3- مطالعه ی فرآیند پراکسی نیتریته شدن پروتئینαA -کریستالین انسانی……………………………………………………………………………………………………………………….108
4-2-3-1- مطالعه ی الکتروفورز ژلی پروتئینαA -کریستالین تغییر یافته به وسیله ی پراکسی نیتریت………………………………………………………………………………………………………..108
4-2-3-2-سنجش مقدار کربونیل پروتئین های αA و αB-کریستالین تغییریافته به وسیله ی پراکسی نیتریت………………………………………………………………………………………..109
4-2-3-3- مطالعه ی فلورسانس تریپتوفان و عارضی پروتئین αA-کریستالین تغییر یافته به وسیله ی پراکسی نیتریت………………………………………………………………………….110
4-2-3-4-مطالعه ی فلورسانس دی تیروزین پروتئین αA-کریستالین تغییر یافته به وسیله ی پراکسی نیتریت………………………………………………………………………………………..111
4-2-3-5-مطالعه ی اسپکتروسکوپی مرئی-فرابنفش پروتئین αA-کریستالین تغییر یافته به وسیله ی پراکسی نیتریت………………………………………………………………………….111
4-2-3-6- مطالعه ی تشکیل فیبر آمیلوئیدی پروتئین αA-کریستالین تغییر یافته……………………………………….…………………………………………….112
4-2-4- مطالعه ی اثر محافظتیαA -کریستالین انسانی طبیعی و تغییر یافته بر اکسایش اسید آسکوربیک در حضور یون مس………………………………………………………..114
4-2-5-مطالعه ی فعالیت چاپرونی پروتئینαA -کریستالین طبیعی و تغییر یافته………………………………………………………………………………………………………………………….116
4-2-6- مطالعه ی فعالیت چاپرونی پروتئینαA -کریستالین طبیعی و تغییر یافته در حضور یون مس………………………………………………………………………………………………………..117
………………………………………………………………………………………………….119
……………………………………………………………………………………..121
ساختار و نمو لنز چشم
لنز[1] یک عضو کلیدی انکساری چشم است. لنز دارای شکل دوسوکوژ با خاصیت انکساری بالا و شفافیت کامل است که به کمک قرنیه تصاویر را بر روی شبکیه[2] متمرکز می کند. ساختار شفاف لنز که در پشت عنبیه قرار دارد به وسیله ی زنول ها[3] در زلالیه[4] معلق شده است. زنول ها به جسم مژگانی[5] که پیرامون لنز را احاطه کرده است متصل شده اند. ماهیچه های درون جسم مژگانی با تغییر کشش رباط ها، شکل لنز را تغییر می دهند. چشم با تغییر شکل لنز، می تواند بر روی اشیاء در فواصل گوناگون تمرکز کند که به این عمل تطابق[6] گفته می شود (Michael و Bron 2011، Loh و همکاران 2009). در بزرگسالان، لنز با ضخامت 5/3 تا 4 میلیمتر و با قطر 9 تا ۱۰ میلیمتر دیده می شود Forrester) و همکاران 1996).
1-1-2- لنز جنینی
لنز چشم یک بافت بدون رگ پوشیده شده با کپسول کلاژنی محکم اما پر منفذ است که از یک لایه از سلول های اپیتلیال در سطح پیشین تشکیل شده است (Donaldson و همکاران 2010، Kuszak 1984). لنز تمام مواد غذایی و اکسیژن را از زلالیه به دست می آورد. در ناحیه ی استوایی لنز، سلول های اپیتلیال تمایز و طویل شدن را آغاز می کنند تا به سلول های فیبری تبدیل شوند. در طول این زمان سلول های اپیتلیال اندامک خود را از دست می دهند و سنتز مقدار زیادی از پروتئین های ساختاری کریستالین را آغاز می کنند (شکل 1-1). این فرآیند در طول زندگی با سرعت آهسته تری همراه با راندن سلول های فیبری جدیدتر یا جوان تر به ناحیه ی مرکزی (هسته) ادامه پیدا می کند (Jaffe و Horwitz 1991، Lovicu و Robinson 2004). تکامل لنز با فرورفتگی پلاک لنز[7] به طرف فنجان بینایی[8] و تبدیل شدن به حفره ی لنز آغاز می شود. ضمن ادامه ی این فرورفتگی، حفره بسته می شود و وزیکول لنز[9] در انسان طی روز سی و سوم جنینی تشکیل می شود. پس از آن، تمایز سلول های اپیتلیال، پر شدن وزیکول را آغاز می کند تا همه ی حفره در انتهای هفته ی هفتم با سلول های فیبری گرفته شود. سلول های فیبری اولیه که مرکز لنز را اشغال کرده اند هسته جنینی را تشکیل می دهند (Lovicu و Robinson 2004، Kuszak 1984). تکامل لنز بدون از دست دادن همه ی اندامک های متفرق کننده ی نور از سلول های فیبری کامل نمی شود. این عمل در یک فرآیند برنامه ریزی شده به وسیله ی پروتئاز ها انجام می شود (Bassnett 2009، Bassnett 2002). لنز بیضی شکل جنینی در آغاز دارای قطر 35/0 میلی متر است که به سرعت رشد خود را آغاز می کند تا به یک اندام بیضی شکل حدود 35 میلی گرم در هنگام تولد تبدیل شود. مطالعات بر روی لنز های انسان در سنین بین شش ماه تا نود و نه سال نشان می دهد که لنز در دو فاز شامل فاز مجانبی (Asymptotic) در طول دوره ی پیش از تولد و ابتدای کودکی و فاز خطی در باقی مانده ی زندگی شخص رشد می کند (Jaffe و Horwitz 1991، Augusteyn 2007). چون لنز از فیبرهایی که نشان دهنده ی سنین مختلف است تشکیل شده، بافت جذابی برای مطالعه ی اثرات پیری بر عملکرد و ساختار پروتئین است ( Sharmaو Santhoshkumar 2009)
1-1-3- کپسول و اپیتلیوم لنز
کپسول لنز[10] یک غشای پایه الاستیک با ساختار لایه ای است که در قسمت جلو از سلول های اپیتلیال و در قسمت عقب از سلول های فیبری تشکیل شده است. ترکیبات کلاژن نوع IV[11]، لامینین[12]، انتاکتین[13]، هپارین سولفات پروتئوگلیکان[14] و فیبرونکتین[15] از از اجزای اصلی کپسول لنز هستند و به قالب بندی شکل لنز کمک می کنند (Jaffe و Horwitz 1991). کپسول لنز در هنگام تولد 4 میلی متر ضخامت دارد و در طول زندگی رشد می کند اما با افزایش سن ضخامت آن به 30 میلی متر در ناحیه ی سطحی کپسول پیشین می رسد. ویژگی های مکانیکی کپسول لنز با افزایش سن کاهش می یابد که می تواند به تغییرات رخ داده در کلاژن کپسول نسبت داده شود (Danysh و Duncan 2009). یک لایه از سلول های اپیتلیالی مکعبی قسمت جلویی لنز را می پوشاند که می تواند به دو ناحیه شامل اپیتلیوم مرکزی تقسیم نشده و اپیتلیوم تقسیم شده (زایشی) که در ناحیه ی قوسی تمایز می یابد تقسیم می شود. در طول عمر فرد سلول های اپیتلیال لنز ویژگی های مشخصی از تقسیم و تمایز به سلول های فیبری جدید دارند اما این فرآیند با افزایش سن کاهش می یابد. اپیتلیوم لنز[16] قسمت بزرگی از انتقال، سوخت و ساز و سم زدایی است، چون سلول های فیبری لنز حجمی از مواد مغذی را از طریق سلول های اپیتلیال می گیرند ( Sharmaو Santhoshkumar 2009، Balaram 2000). سلول های اپیتلیال اولین خط دفاعی علیه ترکیبات اکسایشی فراهم می آورند (Andley 2008).
بر اساس شواهد موجود در مدارس ابتدایی شهرستان بستک و تجربه مستقیم و فعالیت 10 ساله پژوهشگر در این دوره و مشاهده نیازها و کمبودها، احساس شد که آموزگاران دوره ابتدایی شهرستان بستک نیازمند آموزش های ضمن خدمت و گذراندن این دوره ها هستند تا ضمن بازآموزی توانایی ها و مهارت های آموزشی خود، بتوانند استعدادهای دانش آموزان را شکوفا سازند و پیوسته احساس موفقیت کنند و در مدرسه فرصت های مناسبی برای یادگیری و آموزش مسائل شخصی و اجتماعی داشته و از احساس بی کفایتی و بیگانگی اجتماعی، که معمولاً ناشی از عملکرد غلط آموزگاران در مدرسه است، در امان باشند.
بنابراین پژوهش حاضر در صدد است با شناسایی و اولویت بندی نیازهای آموزشی دوره های ضمن خدمت و با بهره گیری از یک نیازسنجی دقیق و نظام مند مبتنی بر تکنیک های روز و کارآمد، با انجام مطالعات و تحقیقات لازم در زمینه محتوا و روش های مختلف آموزش ضمن خدمت و با استفاده از دانش و تجربیات محققان دیگر و به کارگیری آن ها، گامی مؤثر در راه برنامه ریزی و تربیت سرمایه های اجتماعی کارآمد برای کشور عزیزمان ایران- مخصوصا استان هرمزگان – برداشته و با مشخص شدن نتایج تحقیق، به توان حرفه ای آموزگاران ابتدایی در شهرستان بستک کمکی هر چند اندک نماید.
1-3 اهمیت و ضرورت پژوهش
با توجه به این که آموزش به عنوان یک فرایند پویا دارای عناصر و مراحل گوناگونی می باشد، می توان آن را به عنوان عامل کسب توانایی و نگهداری و حفظ توانمندی های موجود تعریف نمود.
بر این اساس، آموزش که هدف از آن نیز در محیط کارتشریح می شود، عبارت است از: توسعه توانایی های افراد و برطرف کردن نیازهای حال و آینده سازمان (فتحی واجارگاه، 1387).
این یک موضوع اساسی است که جوانانی که برای کار معلمی تربیت می شوند اعجاب، شگفتی و نیز یادگیری یک موضوع را تجربه کنند برای رسیدن به این منظور، آن ها نیاز به تماس با الهام بخش ترین و باروحیه ترین مربیان دارند که در زمینه موضوع های درسی در دسترس باشند (جواهرفروش زاده، 1370). به عبارت دیگر برنامه های آموزش و پرورش کارکنان، یک نیاز حیاتی برای همه ی سازمان ها است، که این برنامه ها بایستی براساس نیازسنجی های دقیق و عینی صورت بگیرد چرا که اگر آموزشی مبتنی بر نیاز نباشد، به جای اینکه عاملی برانگیزاننده باشد، سبب نارضایتی می گردد (اسحاقی ابیانه، 1385).
نیازسنجی آموزش درحقیقت به عنوان یک کاتالیزور و تسهیل گر، جهت کسب دانش مورد نیاز در مورد نقاط قوت و ضعف کارکنان است. اگر تعیین نیازهای کارکنان مبتنی بر واقعیت باشد، نتایج آن می تواند در رفع مسائل و مشکلات فردی و سازمانی مؤثر باشد. امروزه مفهوم نیازسنجی بطور گسترده ای در محیط های مختلف به منظور تعیین نیازهای آموزش ضمن خدمت کارکنان مورد استفاده قرار می گیرد. نیازسنجی برای تعیین عدم وجود مهارت، دانش، انگیزه حمایت های محیطی در سازمان مفید است (فرجاد، 1388).
بدیهی است که برای پاسخگویی به نیاز اساسی تربیت و حفظ مربیان کارآمد، نمی توان به ارائه آموزش های شتابزده و غفلت از محتوای برنامه ریزی آموزشی کارکنان و بهبود عملکرد منابع انسانی پرداخت. یکی از مهم ترین عناصر و ارکان فرایند آموزش در اکثر جوامع را معلمان و مربیان تشکیل می دهند و از دیگر عناصر مهم این فرایند می توان از فنون تدریس و شیوه های آموزشی که مورد استفاده آنان قرار می گیرد نام برد. درادامه، اهمیت مسأله را با یک سؤال بیان کنیم که چرا همه ی کارکنان در سازمان ها به آموزش ضمن خدمت نیاز دارند خصوصا در سازمان آموزش و پرورش؟ در پاسخ به این سؤال می توان گفت: مهم ترین دلیل، سر و کار داشتن سازمان آموزش و پرورش با نیروی انسانی است و از آن جایی که پرداختن به آموزش انسان، به عنوان موجودی پیچیده از وظایف خطیر متولیان آموزش و پرورش برای تسریع در روند توسعه جامعه می باشد از این رو شایسته است آموزگاران و مربیان به نحو شایسته در این فرایند مهم مورد بهسازی و تجدید اطلاعات قرار گرفته و خود را به ابزارهای کار آمد در زمینه های آموزشی و پرورشی مجهز نمایند.
ایواتا[10] و همكاران ( 2010 ) در مروری جامع عوامل مؤثر در سازگاری را به شش دسته ی عمده تقسیم میكنند كه هریك از آن ها نیز به عوامل جزئی تری تقسیم شده اند، این عوامل عبارتند از:
الف -محرومیت های جسمانی ناشی از نقص عضو، تغذیه ی نادرست و بد، محرومیت از خواب و خستگی روانی ، فرایندهای عاطفی آسیب زا و آسیب های مغزی.
ب- عوامل روانی، اجتماعی و محیطی، نظیر تغییرات سریع و مهم اجتماعی نظیر بیكاری ، جنگ ، بلایای طبیعی ، از هم پاشیدگی كانون خانواده ، فقر و اعتیاد.
ج – عوامل تربیتی، نظیر الگوهای نادرست خانوادگی ، فقدان رابطه ی والد كودك ، طرد كردن فرزندان ، حمایت افراطی ، محرومیت های عاطفی ، خودمختاری بیش از حد كودك ، انتظارات و خواسته های غیرواقعگرایانه ی والدین و كمبود ارتباط.
د-ساختار خانوادگی ناسازگار از جمله خانواده های بی كفایت ، از هم پاشیده ، ضد اجتماعی و آسیب روانی اولیه و عدم ثبات عاطفی و روانی والدین بخصوص مادر.
ه- فشارهای ناشی از زندگی جدید صنعتی، مانند رقابت های ناسالم ، تقاضاهای شغلی و تحصیلی و پیچیدگیهای زندگی جدید.
و- عوامل ارثی نظیر اختلالات جسمی، روانی و عاطفی كه زمینه را برای رفتارهای بزهكارانه و ناسازگاری اجتماعی فراهم می كنند.
عوامل متعددی در سازگاری شخصی و اجتماعی افراد نقش دارند كه نظریه ها و دیدگاه های مختلف تربیتی، روان شناختی و جامعه
شناختی بر آن ها تأكید كرده اند. مطالعه آدیمو[11] (2011) روی دانشجویان نیجریهای نشان داده است که هوش هیجانی بالا با سازگاری سریع و بسنده با محیط دانشگاه و کارکرد موفق ارتباط نیرومندی دارد. در همین راستا، یافتههای مطالعه پانسر[12] و همکاران (2008) حاکی از این است که دانشآموزان موفق و سازگار از لحاظ هوش هیجانی در قیاس با دانشآموزان ناموفق و ناسازگار به شکل معنادارتری برترند. مارکوئز[13] و همکاران (2010) نیز نشان دادند که سازگاری و شایستگی های اجتماعی رابطه نیرومندی با هوش هیجانی دارند.
پژوهشهای متعدد و مشاهدات مراكز مشاورهای نشان داده است كه عوامل متعدد نامساعدی مانند اضطراب، تنش، تشویش و عدم اعتماد به نفس، ناسازگاری شخصی و اجتماعی و . . . عملكرد تحصیلی ضعیف دانشآموزان را تهدید می كند و نه تنها موجب می شود كه تعدادی از آن ها نتوانند به موقع دورهی تحصیلی خود را به اتمام برسانند، بلكه موجب دگرگونی روحیه ی آنان می شود و نوعی نگرانی، ناپایداری هیجانی و حتی گاه پارهای مشكلات عصبی – روانی را برای آن ها ایجاد می كند و سازگاری روان شناختی و اجتماعی آنها را شدیداً به مخاطره می اندازد (به نقل از قهاری، 1391). از طرفی، با توجه به آخرین تحقیقاتی که در این زمینه روی مقیاسهای قدیمی انجام شده بود و در آن ها ابعاد سازگاری کمتر مورد توجه قرار گرفته بود. این سوال پیش آمد که آیا لازم نیست از یک مقیاس جدید برای بررسی موضوع استفاده شود؟ در بررسیهای اولیه، مشخص شد که دو پرسشنامه مناسب برای دانش آموزان دبیرستانی موجود است: یکی پرسشنامه سازگاری بل[14] که روی ویژگی های روانسنجی آن بسیار زیاد کار شده و دیگری پرسشنامه سازگاری[15] مربوط به دوره نوجوانی که کم کار شده است. از این رو این پرسشنامه انتخاب شد.
براساس آنچه ذكر شد این پژوهش در پی پاسخگویی به این موارد است:
1- بررسی ویژگی های روانسنجی پرسشنامه سازگاری
2- آیا بین سازگاری و هوش هیجانی رابطه وجود دارد؟
بر اساس آنچه گفته شد این پژوهش به دنبال آن است تا ویژگی های روانسنجی پرسشنامه سازگاری و رابطه آن با هوش هیجانی در دانش آموزان دختر بپردازد.
1-2 طرح مساله
سرمایه اجتماعی را به سادگی می توان به عنوان وجود معینی از هنجارها یا ارزش های غیر رسمی تعریف کرد که اعضای گروهی که همکاری و تعاون میان ایشان مجاز است، در آن سهیم هستند. مشارکت در ارزش ها و هنجار ها به خودی خود باعث تولید سرمایه اجتماعی نمی گردد، چرا که این ارزش ها ممکن است ارزش های منفی باشند. هنجارهایی که سرمایه اجتماعی تولید می کنند، به طور اساسی باید شامل سجایایی از قبیل صداقت، ادای تعهدات و ارتباطات دو جانبه باشد. به طور کلی از سرمایه اجتماعی تعاریف مختلفی ارائه گردیده است. یکی از تعاریف مطرح، سرمایه اجتماعی را مجموعه هنجارهای موجود در سیستم های اجتماعی دانسته که موجب ارتقای سطح همکاری اعضای آن جامعه گردیده و موجب پایین آمدن سطح هزینه های تبادلات و ارتباطات می گردد. براساس این تعریف، مفاهیمی نظیر جامعه مدنی و نهادهای اجتماعی از نظرمفهومی با سرمایه اجتماعی نزدیک می گردند(فوکویاما، 1999)
در این حال با وجود قدمت فعالیت و حضور سازمان های غیر دولتی که به نوعی جزء جدایی ناپذیر فرهنگ ملی و مذهبی ما بوده اند، در سال های اخیربه دلیل مفهوم سازی جدید، به ویژه در مطالعات اجتماعی و اقتصادی و نیز ظهور تعیین صلاحیت سازمان های غیر دولتی، نقش عمده ای در ارتقاء و شکل گیری سرمایه اجتماعی ایفا می کنند.
دولت ها به واسطه تمرکز امور در خود در طولانی مدت به واسطه ناتوانی در برآوردن خواسته های شهروندان با بحران مشروعیت مواجه شدند و لذا با پیگیری سیاست تمرکززدایی و اعطای اختیارات به نهاد های محلی در جهت کسب مشروعیت از دست رفته بودند. سازمان های مردم نهاد یکی از حوزه های است که در امر توسعه و پیشرفت در دیدگاه صاحب نظران و کارگزاران دولتی همیشه مورد توجه بوده است و به عنوان نهاد ها و موسساتی کارآمد و مکمل بخش دولتی در تحقق حاکمیت مطلوب و افزایش سرمایه اجتماعی جایگاه ویژه ای یافته اند.
سازمان های مردم نهاد به گروهی مستقل، غیر دولتی، غیر انتفاعی و داوطلبانه از مردم گفته می شود که با اهداف مشخص و آشکار، پیرامون یک نیاز اجتماعی مشترک گرد آمده اند. این سازمان ها به علت تعدد و تنوع نقش ها و ویژگی هایی که به خود می گیرند تعاریف متنوعی دارند، ولی عمدتا با پسوند«غیر دولتی» تعریف و شناخته می شوند. به عبارت دیگر«غیر دولتی بودن» بودن، وجه مشترک تمام تعاریف مربوط به سمن ها ست. سایر تفاوت هایی که بین تعاریف این سازمان ها وجود دارند بیشتر مربوط به نوع فعالیت هایی می شوند که سازمان های مختلف، آن فعالیت ها را در راستای تحقق اهداف سازمانی خود انجام می دهند. در یک تعریف نسبتا جامع می توان«سمن» را سازمان های غیر دولتی متشکل از گروهی از افراد داوطلب دانست که بدون وابستگی به دولت و به صورت غیر انتفاعی و عام المنفعه با تشکیلات سازمان یافته در جهت اهداف و موضوعات متنوع فرهنگی، اجتماعی، خیریه ای، تخصصی و صنفی فعالیت می کند. اهداف و موضوعات مورد توجه این سازمان ها مختص به گروه و قشر خاصی نیست و حضور تمامی افراد را در عرصه های مختلف رشدو توسعه کشور امکانپذیر می سازد. در کشور ما به دلیل پیشینه تاریخ طولانی مشارکت های مردمی در شکل گروههای همیار و خودیار و آموزه های دینی و اخلاقی مشوق افراد نسبت به این امور، ظرفیت مشارکت همیشه وجود داشته و در برهه های تاریخی از جمله در تحقق انقلاب شکوهمند اسلامی و تثبیت نظام نقش آفرینی کرده است. امروز مشارکت مردمی در قالب نهادهای رسمی مدنی مثل سازمان های مردم نهاد و یا اشکال سنتی و دیرینه آن مثل افزایش نقش مساجد و هیات ها، کانون های فرهنگی و غیره می تواند دارای آثار توسعه ایی مثبت باشد. نهادهای غیر دولتی هم می توانند باعث کاهش سرمایه اجتماعی گردند و هم می توانند سرمایه اجتماعی را افزایش دهند. نهادهای غیردولتی در صورت برقراری تعامل درست، می توانند باعث شکل گیری و تقویت سرمایه اجتماعی گردند. تشویق تشکیل نهادهای مدنی، تقویت آموزش های گروهی، استفاده موثر از رسانه های ارتباطی، اصلاح الگوهای رفتاری کارکنان و مدیران، پایبندی به اخلاقیات، توجه به مصلحت عامه و از همه مهم تر، بسترسازی فرهنگ توسط دولت می تواند باعث تقویت نهاد های غیر دولتی و در نهایت ارتقاء سرمایه های اجتماعی گردد .
دو گزینه ابتدایی نتوانست انتظارات مسئولان ایرانی را برای خاتمه دادن به جنگ برآورده کند و آنها پس از مشورت های فراوان تصمیم را بر آن بنا نهادند که گزینه سوم را انتخاب کنند و در عملیات بعدی خود وارد خاک سرزمینی کشور عراق بشوند. لازم به ذکر است نیروهای مسلح ایران تصمیم خود را برای ورود به خاک عراق در مرحله چهارم عملیات بیت المقدس ( آزادسازی خرمشهر ) گرفته بودند که بنا به دلایلی قادر به تحقق آن نشدند. اولین عملیات برون مرزی ایران در جنگ با عراق، در تیر ماه سال 1361 تحت عنوان عملیات رمضان آغاز شد. در حقیقت پژوهشگر در این پژوهش به دنبال آن است که استراتژی نظامی و اهداف جمهوری اسلامی از انجام این عملیات را مورد بررسی و ارزیابی قرار بدهد.
اگر سه قله تاریخی ( آغاز، تداوم و پایان ) را در جریان جنگ عراق و ایران به عنوان مبدا تحولات اساسی در جنگ و سرمنشایی برای آغاز درگیری ها و کمکش های سیاسی پس از اتمام جنگ در نظر بگیریم، به جرات میتوانیم بگوییم که مقطع ادامه جنگ از حساسیت های ویژه
ای برخوردار است. ناکامی ایران در اولین عملیات برون مرزی خود باعث گردید حساسیت این مقطع چند برابر بشود و عده ای صحبت از این کنند که جنگ باید پس از عملیات بیت المقدس پایان میافت. این مسئله از آن جهت قابل ایجاد انگیزه در پژوهشگر است که در کنار بررسی دقیق استراتژی نظامی برون مرزی ایران در عملیات رمضان، راهکارهای پیش روی مسئولان وقت و همچنین علل ناکامی این استراتژی را روشن میسازد و باعث میگردد پژوهشگر با عینک بی طرفی به موضوعات قبلی و بعدی جنگ نیز نگاه کند. البته ناگفته نماند که از نگاه تئوریک، مقطع آغاز جنگ از بقیه مقاطع قابل اهمیت تر است اما به دلیل مسائل خاص و نگاه های سیاسی و بعضا جناحی موضوع تداوم جنگ بسیار حساس شده است.
یکی از مهمترین اهداف این پژوهش، بررسی مسائل جنگ هشت ساله عراق و ایران در سطح محافل آکادمیک و دانشگاهی نسل جوان است. این موضوعات بیشتر در دانشکده های نظامی مورد بررسی قرار میگیرد و کمتر در محافل دانشجویی نسل جوان مورد تحقیق است. کما اینکه همین نسل جوان بعضا سوالاتی مبهم و پراکنده از این برهه حساس تاریخ کشور خود در ذهن دارند و جمع بندی مواضع پراکنده افراد سیاسی و نظامی مختلف در ذهن کار را دشوار میسازد. به خصوص در سطح دانشگاه آزاد اسلامی این قبیل موضوعات شکل جدی به خود نگرفته است، هدف دیگر بررسی این برهه حساس در تاریخ سرزمین ایران است. تبیین این موضوع که چرا جمهوری اسلامی ایران استراتژی خود را برای برتری در معادلات معطوف به جنگ انتخاب کرد بسیار قابل اهمیت است.
[1] . جنگ محدود و برق آسا استراتژی صدام حسین و ارتش عراق در ابتدای جنگ با ایران بود. آنها طبق این استراتژی قصد داشتند به سرعت و کوتاه ترین فرصت محدوده وسیعی از خاک ایران را به اشغال خود درآوردند و جنگ را به پایان رسانند که این امر هیچگاه محقق نشد.
[2] .سید ابوالحسن بنی صدر نخستین رئیس جمهور جمهوری اسلامی ایران بود. او از جمله افرادی بود که از فرانسه به همراه امام خمینی (ره) به کشور بازگشته بود. ایشان در خرداد ماه 1360 از مقام فرماندهی کل قوا و ریاست جمهوری عزل شد و مخفیانه به کشور فرانسه رفت.